Hoogleraar Frans Osinga: dit hoeft niet hét offensief van Oekraïne te zijn

Het is op dit moment maar de vraag of Oekraïne is begonnen met het langverwachte tegenoffensief om gebied terug te winnen dat door Rusland is geannexeerd. Dat zegt hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “De aanval die nu plaatsvindt, hoeft niet per se hét offensief te zijn”, zegt Osinga. Hij houdt er rekening mee dat het offensief pas volgend jaar wordt uitgerold.

Rusland heeft naar eigen zeggen een “groot offensief” door Oekraïne in de zuidelijke Oekraïense regio Donetsk afgeslagen, meldde het ministerie van Defensie in Moskou zondag. Daarbij zou het naar eigen zeggen 250 strijders hebben gedood. Bij het offensief waren volgens Rusland zes bataljons pantserinfanterie en twee tankbataljons betrokken, meldt het Russische leger in een verklaring. Het bericht kan tot dusver nog niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Oekraïne heeft tot dusver niets bevestigd. Op 25 mei zei Kiev dat het langverwachte tegenoffensief al verschillende dagen bezig was. Oekraïne heeft er geen geheim van gemaakt dat het voorbereidingen trof voor een offensief, maar heeft tot dusver weinig losgelaten over hoe en waar de aanval zou worden ingezet. De verwachtingen zijn internationaal hooggespannen.

‘Weten niet waar offensief gaat plaatsvinden’

Volgens Osinga probeert Oekraïne zo min mogelijk over verschillende aanvallen door te laten schemeren. “We weten niet waar het offensief gaat plaatsvinden. Dat laten ze heel bewust in het ongewisse.” Ondertussen gebeurt er van alles tussen de strijdende partijen. “Je ziet dat in het noorden van Oekraïne Russische rebellen die strijden aan de kant van Oekraïne, de grens oversteken. In het zuiden zien we aanvallen rond Zaporizja, maar daar zijn weinig berichten over.”

“Tegelijkertijd gebeuren bij Bachmoet allerlei dingen en ver achter het front zien we beschietingen op Russische depots en commandocentra. Heel veel artilleriestukken worden uitgeschakeld, net als luchtafweerstellingen”, zegt Osinga. “Waar iedereen nu op zit te wachten, zijn aanstormende tanks en pantserwagens. Maar het is maar de vraag of een offensief er zo uit gaat zien.”

Het offensief kan ook inhouden dat er tal van kleine aanvallen op Russische stellingen op verschillende plekken worden uitgevoerd, zegt Osinga. “Zo kun je zien waar de zwakke plekken zitten in de Russische verdediging, om dat vervolgens uit te buiten.” Gebruikelijk is dat aan een offensief hevige artilleriebeschietingen voorafgaan. “Dat hebben we voor zover wij weten nog niet gezien.”

Osinga vraagt zich daarom af of het offensief waar Rusland van spreekt, het langverwachte offensief van Oekraïne is. “Als het berichten kloppen, is het een substantiële aanval. Maar als het een groot offensief zou zijn, dan praat je waarschijnlijk over aanvallen over een grote strook.”

Offensief pas volgend jaar?

Deskundigen verschillen van mening over hoe het offensief van Oekraïne eruit gaat zien, zegt Osinga. “Sommigen zeggen dat het bij de Krim gaat plaatsvinden. Anderen zeggen: het gaat in het noorden gebeuren, want Rusland heeft enorme verdedigingslinies in het zuiden. Eén van de meest waarschijnlijke scenario’s is een offensief rond Zaporizja en bij Marioepol, en vanaf daar naar het zuiden. Op die manier drijf je een wig tussen de Russische troepen in het zuiden en de eenheden in bij de Donbas.”

Osinga houdt ook sterk rekening met een offensief volgend jaar. “De Europese Unie heeft een grote order geplaats voor munitie. Die wordt in januari of februari geleverd. De F16-piloten die nu worden getraind, zijn pas relevant voor het ondersteunen van een offensief volgend jaar.”

Hij verwacht dat de bondgenoten van Oekraïne niet verslappen en de noodzaak van steun aan Kiev blijven inzien. “Er zijn tienduizenden burgerslachtoffers gevallen, er is voor 500 tot 1000 miljard euro aan schade toegebracht aan de Oekraïense economie. Rusland heeft nog altijd 18 procent van Oekraïne in bezit. De Russische invasie is een schending van alle normen en waarden waar het Westen voor staat.”

Lees ook: 

G7-leiders spreken steun uit voor Oekraïne

Door: Peter Visser