main-logo NPO Start
Steun WNL Steun WNL Steun WNL
Stand van Nederland - 14 mei 2023 — 08:58

Waterstofindustrie eerder op eigen benen dan gedacht? ‘Het duurt eventjes, maar het komt goed’

Groene waterstof moet een grote rol gaan spelen in de duurzame van onze vervuilende, energieslurpende industrie, maar er staat op dit moment nog geen enkele waterstoffabriek in Nederland. Bedrijven en ondernemers willen daar graag verandering in brengen, maar dat kan niet zonder subsidies. Toch kan het goed dat de waterstofindustrie sneller zonder hulp kan dan gedacht, zo zegt energie-expert en econoom bij ABN Amro Peter van Ees in Stand van Nederland: Generatie Next.

Momenteel worden zeven Nederlandse projecten met ruim 800 miljoen door de overheid gesubsidieerd. Als deze projecten volgens plan gerealiseerd worden, zorgen ze samen voor een vermogen van 1.150 megawatt aan elektrolyse om waterstof te maken. Dat is ruim een kwart van het doel voor 2030 uit het Klimaatakkoord.

‘Het duurt eventjes, maar het komt goed’

“Als je naar waterstof kijkt, dat is hetzelfde met offshore wind: tien jaar geleden werd dat gestimuleerd door de overheid en nu kan dat zonder subsidie.” Dat zal ook met waterstof gebeuren, verwacht ook Marinus Tabak van energiebedrijf RWE, dat op dit moment bezig is met de bouw van een waterstoffabriek, ofwel elektrolyser. “Die leercurve moeten we nog wel even door, maar het wordt steeds goedkoper om er een te bouwen.”

Van Ees onderschrijft dit. “In eerste instantie zullen we veel subsidies betalen met elkaar om die windmolens te kunnen neerzetten en onze stroomvoorziening te kunnen vergroenen. Dat gaat nu met waterstof ook gebeuren. Dat duurt eventjes, maar dat komt goed.”

Het bouwen van een waterstoffabriek kost op dit moment al snel zo’n half miljard euro. “Dat zijn investeringen die je doet. Maar ja, we hopen daar natuurlijk ook 40 of 50 jaar gebruik van te maken. Dus zo moet je het ook weer bekijken”, zegt Tabak.

De bouw van de eerste groene waterstoffabriek op de Maasvlakte in Rotterdam is net gestart. RWE gaat bouwen in de Eemshaven in Groningen. Daar wordt straks in de grootste elektrolyser ter wereld gemaakt. Tabak vertelt: “Deze wordt 350 megawatt. Dat is echt een aanzienlijke hoeveelheid stroom. Om een vergelijking te geven, die centrale ernaast is 1400 megawatt. En dat voorziet bijna 3 miljoen huishoudens van stroom.”

Wat is waterstof?

Waterstof is een geur- en kleurloos gas. Om het te maken is veel energie nodig. Met de hulp van elektriciteit wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof: elektrolyse. Omdat waterstof niet uit de grond wordt gehaald, maar gemaakt wordt om energie in op te slaan, is het een energiedrager in plaats van een energiebron. Om de opgeslagen en energie te kunnen gebruiken moet het waterstof verbrand worden. Die waterstof moet bovendien groen geproduceerd worden, en daarvoor is stroom nodig die van zonne- of windparken af komt. Op de Eemshaven maken ze gebruik van die laatste.

Tata Steel in onderhandeling met de overheid

De grootste vervuiler van ons land, Tata Steel, is ook bezig met de transitie naar waterstof. “We zijn al anderhalf jaar bezig en werken ook veel samen met concurrenten, want de staalindustrie is nu eenmaal heel gespecialiseerd”, vertelt Nilgün Güdük, die aan de duurzaamheidsplannen van Tata Steel werkt. “We weten ook allemaal dat als we binnen de EU niet zo snel mogelijk vergroenen, er geen toekomst is voor de staalindustrie. Dus wat dat betreft slaan we de handen wel inéén.”

Maar die transitie moet gefinancierd worden, en dat is een enorme klus, zegt Güdük. “We hebben in dit traject tot nu toe al 100 miljoen zelf geïnvesteerd. Maar omdat we in Europa voorlopen met verduurzamen, zullen we ook overheidssteun nodig hebben daarvoor.”

Het gaat om een miljardenoperatie. “En het voortraject kost natuurlijk ook al geld. Daar zijn we nu ook mee bezig. En de financiering van het totale project, dat loopt.” Tata Steel is daarover in onderhandeling met de overheid. De vraag is: wie gaat wat betalen? “Dat is onderdeel van de maatwerkafspraken die de overheid biedt aan industrie om te verduurzamen, daar vallen wij ook onder.” Maar waar het op uit zal lopen is nog onduidelijk, zegt Güdük.

De 350 megawatt die de elektrolyser in de Eemshaven moet gaan produceren is flink, maar de industrie heeft nogal wat nodig, zegt Tabak. “Dus het is echt maar een pril begin in die zin. Maar je moet ergens starten.” Om een bedrijf als Tata Steel volledig op waterstof te laten draaien heb je een enorme hoeveelheid megawatt nodig. “Tata is ook de grootste staalproducent. Dus van dit soort eenheden heb je er ongeveer 30 nodig”, zegt Tabak. “Maar als je kijkt naar 2050: als 10 procent van onze waterstof naar de grootste staalfabriek van ons land gaat, is dat natuurlijk ook niet gek. Ze maken ook de staal voor de windmolens die we gebruiken en andere zaken. Dus het is belangrijk dat we samen verduurzamen.”

‘Het wordt steeds goedkoper’

De elektrolyser in de Eemshaven gaat gebruikmaken van stroom op een offshore windpark dat nog gebouwd moet worden. Daar komen ongeveer 80 windmolens te staan, en ongeveer een derde van de stroom die zij produceren gaat naar de elektrolyser. “In 2027 moet dat af zijn”, zegt Tabak. Hier krijgen ze nog geen steun vanuit de overheid voor. “Maar voor het begin is dat dus wel nodig”, benadrukt hij.

Om de Europese klimaatdoelen te halen zet Nederland volop in op verduurzaming van onze industrie. Het verduurzamen is wel een enorme opgave. Maar, de oplossing lijkt daar: waterstof! Maar is dat echt zo? Raquel Schilder gaat op onderzoek uit. Kijk deze aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next nu terug op NPO Start.


GRATIS: De WNL Nieuwsbrief!

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.


Lees ook:

Kunnen we met waterstof onze klimaatdoelen halen? ‘Vooral interessant voor zware industrie’

Door: Marinka Wagemans

Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier

Minister Robbert Dijkgraaf bij Rick Nieman

De zondag begint met Rick Nieman. Met nieuws, brandende kwesties en prominente gasten. Zoals: 
  • Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het Herdenkingsjaar Slavernijverleden
  • Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jaap Aalbersberg over terreurdreiging en extremisme
  • Amerikanist en politicoloog Koen Petersen over Joe Biden, Donald Trump en andere presidentskandidaten
  • Voormalig staatssecretaris Mona Keijzer en media-ondernemer Sjuul Paradijs beschouwen de Haagse politiek.
Zondag 10.00 uur
Seksueel grensoverschrijdend gedrag in vrouwengevangenis Nieuwersluis ‘schokkend, maar niet uniek’

De conclusies uit het rapport dat de Inspectie Justitie en Veiligheid naar buiten bracht over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag van gevangenispersoneel jegens gevangenen in de vrouwengevangenis…

Lees meer

Hoe belanden vrouwen in het criminele circuit? ‘Zijn vaak eerst slachtoffer van seksueel misbruik’

Er lopen wel degelijk vrouwen rond in het criminele circuit, al zijn het er een stuk minder dan mannen. De manier waarop zij veroordeeld en…

Lees meer

Is nepdrugs verkopen strafbaar?

Een pilletje tijdens een festival of toch liever een lijntje cocaïne bij het stappen? Mensen komen gemakkelijk aan drugs terwijl de verkoop ervan illegaal en…

Lees meer

Dijkgraaf: Herdenkingsjaar Slavernijverleden wordt verlengd

De herdenkingsperiode om stil te staan bij het Nederlandse slavernijverleden zal langer duren dan een jaar, zegt verantwoordelijk minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)….

Lees meer

Almere net op tijd met plan voor huisvesting statushouders

De gemeente Almere heeft het plan van aanpak voor de huisvesting van statushouders net op tijd klaar. Vrijdag liep een ultimatum van de provincie Flevoland…

Lees meer

Rutte hoopt medio juni op afspraken over indammen migratiestroom

Premier Mark Rutte is hoopvol dat de coalitie goede afspraken zal maken over het indammen van de instroom van migranten in Nederland. Hij verwacht dat…

Lees meer

Bakkers dreigen met staking vanwege te laag loonbod

Bakkers maken zich op om te gaan staken. Vakbonden FNV en CNV kunnen zich niet vinden in een loonbod vanuit de werkgevers voor jaarlijks gemiddeld…

Lees meer

Politieagent vervolgd voor veroorzaken dodelijk ongeluk Eindhoven

Een politieagent wordt vervolgd voor het veroorzaken van een dodelijk ongeluk in Eindhoven vorig jaar december, meldt het Openbaar Ministerie vrijdag. Een 31-jarige motorrijder uit…

Lees meer

Grote storing bij ING maakt inloggen in app onmogelijk

ING kampt met een grote storing. Alle Nederlandse klanten van de bank kunnen vrijdagmiddag niet inloggen voor internetbankieren of de ING-app voor de mobiele telefoon….

Lees meer

Pjotr Sauer kreeg brief van gevangengehouden journalist Evan Gershkovich

Er is nog geen zicht op een mogelijke vrijlating van de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich. Dat zei journalist Pjotr Sauer vanmorgen in Sven op 1….

Lees meer

Wiersma: afschaffen ouderbijdrage op scholen het overwegen waard

Het is het overwegen waard om de vrijwillige ouderbijdrage op basisscholen af te schaffen, vindt onderwijsminister Dennis Wiersma. Verschillende onderwijs-, leerling- en ouderorganisaties hebben dit…

Lees meer

ProRail: agressie op Den Haag Centraal ‘onbeheersbaar’ geworden

De agressie, overlast en diefstallen op station Den Haag Centraal hebben de afgelopen maanden geleid tot een “onbeheersbare” situatie. Een woordvoerder van spoorbeheerder ProRail spreekt…

Lees meer

Vanavond bij Het Misdaadbureau: hoe verklaren we vrouwelijk crimineel gedrag?

Onze gevangenissen zitten vooral vol met mannen. Uit alle cijfers blijkt dat criminaliteit een mannenzaak is. Toch zijn er wel degelijk vrouwen die gruwelijke dingen…

Lees meer