main-logo NPO Start
Steun WNL Steun WNL Steun WNL
Stand van Nederland - 14 mei 2023 — 08:58

Waterstofindustrie eerder op eigen benen dan gedacht? ‘Het duurt eventjes, maar het komt goed’

Groene waterstof moet een grote rol gaan spelen in de duurzame van onze vervuilende, energieslurpende industrie, maar er staat op dit moment nog geen enkele waterstoffabriek in Nederland. Bedrijven en ondernemers willen daar graag verandering in brengen, maar dat kan niet zonder subsidies. Toch kan het goed dat de waterstofindustrie sneller zonder hulp kan dan gedacht, zo zegt energie-expert en econoom bij ABN Amro Peter van Ees in Stand van Nederland: Generatie Next.

Momenteel worden zeven Nederlandse projecten met ruim 800 miljoen door de overheid gesubsidieerd. Als deze projecten volgens plan gerealiseerd worden, zorgen ze samen voor een vermogen van 1.150 megawatt aan elektrolyse om waterstof te maken. Dat is ruim een kwart van het doel voor 2030 uit het Klimaatakkoord.

‘Het duurt eventjes, maar het komt goed’

“Als je naar waterstof kijkt, dat is hetzelfde met offshore wind: tien jaar geleden werd dat gestimuleerd door de overheid en nu kan dat zonder subsidie.” Dat zal ook met waterstof gebeuren, verwacht ook Marinus Tabak van energiebedrijf RWE, dat op dit moment bezig is met de bouw van een waterstoffabriek, ofwel elektrolyser. “Die leercurve moeten we nog wel even door, maar het wordt steeds goedkoper om er een te bouwen.”

Van Ees onderschrijft dit. “In eerste instantie zullen we veel subsidies betalen met elkaar om die windmolens te kunnen neerzetten en onze stroomvoorziening te kunnen vergroenen. Dat gaat nu met waterstof ook gebeuren. Dat duurt eventjes, maar dat komt goed.”

Het bouwen van een waterstoffabriek kost op dit moment al snel zo’n half miljard euro. “Dat zijn investeringen die je doet. Maar ja, we hopen daar natuurlijk ook 40 of 50 jaar gebruik van te maken. Dus zo moet je het ook weer bekijken”, zegt Tabak.

De bouw van de eerste groene waterstoffabriek op de Maasvlakte in Rotterdam is net gestart. RWE gaat bouwen in de Eemshaven in Groningen. Daar wordt straks in de grootste elektrolyser ter wereld gemaakt. Tabak vertelt: “Deze wordt 350 megawatt. Dat is echt een aanzienlijke hoeveelheid stroom. Om een vergelijking te geven, die centrale ernaast is 1400 megawatt. En dat voorziet bijna 3 miljoen huishoudens van stroom.”

Wat is waterstof?

Waterstof is een geur- en kleurloos gas. Om het te maken is veel energie nodig. Met de hulp van elektriciteit wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof: elektrolyse. Omdat waterstof niet uit de grond wordt gehaald, maar gemaakt wordt om energie in op te slaan, is het een energiedrager in plaats van een energiebron. Om de opgeslagen en energie te kunnen gebruiken moet het waterstof verbrand worden. Die waterstof moet bovendien groen geproduceerd worden, en daarvoor is stroom nodig die van zonne- of windparken af komt. Op de Eemshaven maken ze gebruik van die laatste.

Tata Steel in onderhandeling met de overheid

De grootste vervuiler van ons land, Tata Steel, is ook bezig met de transitie naar waterstof. “We zijn al anderhalf jaar bezig en werken ook veel samen met concurrenten, want de staalindustrie is nu eenmaal heel gespecialiseerd”, vertelt Nilgün Güdük, die aan de duurzaamheidsplannen van Tata Steel werkt. “We weten ook allemaal dat als we binnen de EU niet zo snel mogelijk vergroenen, er geen toekomst is voor de staalindustrie. Dus wat dat betreft slaan we de handen wel inéén.”

Maar die transitie moet gefinancierd worden, en dat is een enorme klus, zegt Güdük. “We hebben in dit traject tot nu toe al 100 miljoen zelf geïnvesteerd. Maar omdat we in Europa voorlopen met verduurzamen, zullen we ook overheidssteun nodig hebben daarvoor.”

Het gaat om een miljardenoperatie. “En het voortraject kost natuurlijk ook al geld. Daar zijn we nu ook mee bezig. En de financiering van het totale project, dat loopt.” Tata Steel is daarover in onderhandeling met de overheid. De vraag is: wie gaat wat betalen? “Dat is onderdeel van de maatwerkafspraken die de overheid biedt aan industrie om te verduurzamen, daar vallen wij ook onder.” Maar waar het op uit zal lopen is nog onduidelijk, zegt Güdük.

De 350 megawatt die de elektrolyser in de Eemshaven moet gaan produceren is flink, maar de industrie heeft nogal wat nodig, zegt Tabak. “Dus het is echt maar een pril begin in die zin. Maar je moet ergens starten.” Om een bedrijf als Tata Steel volledig op waterstof te laten draaien heb je een enorme hoeveelheid megawatt nodig. “Tata is ook de grootste staalproducent. Dus van dit soort eenheden heb je er ongeveer 30 nodig”, zegt Tabak. “Maar als je kijkt naar 2050: als 10 procent van onze waterstof naar de grootste staalfabriek van ons land gaat, is dat natuurlijk ook niet gek. Ze maken ook de staal voor de windmolens die we gebruiken en andere zaken. Dus het is belangrijk dat we samen verduurzamen.”

‘Het wordt steeds goedkoper’

De elektrolyser in de Eemshaven gaat gebruikmaken van stroom op een offshore windpark dat nog gebouwd moet worden. Daar komen ongeveer 80 windmolens te staan, en ongeveer een derde van de stroom die zij produceren gaat naar de elektrolyser. “In 2027 moet dat af zijn”, zegt Tabak. Hier krijgen ze nog geen steun vanuit de overheid voor. “Maar voor het begin is dat dus wel nodig”, benadrukt hij.

Om de Europese klimaatdoelen te halen zet Nederland volop in op verduurzaming van onze industrie. Het verduurzamen is wel een enorme opgave. Maar, de oplossing lijkt daar: waterstof! Maar is dat echt zo? Raquel Schilder gaat op onderzoek uit. Kijk deze aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next nu terug op NPO Start.


GRATIS: De WNL Nieuwsbrief!

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.


Lees ook:

Kunnen we met waterstof onze klimaatdoelen halen? ‘Vooral interessant voor zware industrie’

Door: Redactie

Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier

WNL Op Zondag

De zondag begint met Rick Nieman. Met nieuws, prominente gasten en actuele kwesties. Werk moet lonen, daarover komt zakenvrouw Annemarie van Gaal. Iemand die meer dagen gaat werken, houdt er vaak weinig aan over. Zij pleit ervoor om het totale toeslagencircus af te schaffen. Professor Ruud Koopmans is te gast over de nijpende asielcrisis. De hoogleraar schreef het boek De Asielloterij en komt met een andere aanpak van migratie. Amerika-deskundige Kenneth Manusama over de mogelijke vervolging van Hunter Biden. Wat zijn de gevolgen voor zijn vader president Joe Biden? En het laatste nieuws over de komende verkiezingen.

Luister de podcast terug via je favoriete podcastapp!

Aanvulling en correctie WNL Op Zondag

Zondagmorgen bespraken we in de uitzending van WNL Op Zondag het haperende Europese asielbeleid met professor Ruud Koopmans. In dat gesprek hebben we een vergissing…

Lees meer

Is het Europese asielsysteem doodziek? ‘Inefficiënt en onmenselijk’

Het asielbeleid in Nederland is volgens professor Ruud Koopmans niet in orde. Daarover schreef hij het boek ‘De Asielloterij’. Hij vindt dat er van alles…

Lees meer

Politie zet traangas in bij ongeregeldheden rond ArenA

De politie heeft zondag traangas gebruikt om supporters die zich rond de Johan Cruijff ArenA in Amsterdam hebben verzameld uiteen te drijven. Na de gestaakte…

Lees meer

Ouwehand: ik treed tijdelijk terug als lijsttrekker PvdD

Esther Ouwehand trekt zich, ondanks protest van de leden van haar partij, tijdelijk terug als lijsttrekker van de Partij voor de Dieren. Ze doet dit…

Lees meer

PvdD-congres stemt tegen, maar onderzoek naar Ouwehand gaat door

Het onderzoek naar integriteitsmeldingen over Esther Ouwehand gaat gewoon door. Dat heeft het nieuwe bestuur van de Partij voor de Dieren zondag bekendgemaakt op het…

Lees meer

Dem. Justitieminister Dilan Yesilgöz: ‘Wij halen actief geen Nederlandse IS-strijders op’

Lijsttrekker van de VVD en demissionair minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz reageert in WNL Op Zondag op de discussie die op sociale media…

Lees meer

Politie maakt einde aan blokkade A12 door klimaatactivisten

De politie heeft zondagmiddag een einde gemaakt aan de blokkade van de A12 in Den Haag door klimaatactivisten, meldt de gemeente. De weg wordt schoongemaakt…

Lees meer

Moet het toeslagenstelsel op de schop? ‘We moeten uit deze vicieuze cirkel’

Werken moet lonen, maar soms houden we er weinig aan over. Door zowel toeslagen als belastingregelingen kun je met parttime werken bijna net zo veel…

Lees meer

Ontploffing bij woning met regenboogvlag in Amsterdam

Bij een woning in Amsterdam waar een regenboogvlag hing is zaterdagavond een ontploffing geweest. Op het trottoir is een vloeistof aangetroffen die korte tijd in…

Lees meer

Moet de bruine kroeg een monumentenstatus krijgen? ‘Erkenning van historische waarde’

De bruine kroeg dreigt uit het straatbeeld te verdwijnen. Steeds meer oude kroegen worden opgekocht en omgetoverd tot hippe tenten. PvdA-fractievoorzitter in Amsterdam Lian Heinhuis…

Lees meer