Inflatie blijft op hoog niveau, voedselprijzen stijgen explosief: ‘Supermarkt over hele linie duurder’

De inflatie in Nederland is in april minder sterk gestegen, maar blijft op een hoog niveau. De prijzen lagen de afgelopen maand 9,6 procent hoger dan een jaar eerder, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vooral voedselproducten zijn een stuk duurder geworden, terwijl de energieprijzen juist iets zijn gedaald.

Maar “ook die liggen nog steeds héél veel hoger dan een jaar geleden”, zegt hoofdeconoom bij het CBS Peter Hein van Mulligen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Het verschil is iets kleiner dan in maart, maar mede energie zorgt er nog steeds voor dat de inflatie erg hoog is.” In maart gingen de consumentenprijzen nog met 9,7 procent omhoog. Dat was de hoogste inflatie sinds april 1976.

Afgelopen maand had de prijsontwikkeling van energie, zoals elektriciteit, gas en stadsverwarming, een neerwaarts effect op de inflatie. Energie was in april 136 procent duurder dan een jaar eerder, in maart was dat 157 procent.

Ook de accijnsverlaging op motorbrandstoffen drukte de inflatie. Voor een liter Euro 95 werd in april aan de pomp gemiddeld 2,09 euro betaald, in maart was dat 2,29 euro. De gemiddelde prijs van een liter diesel daalde van 2,12 euro in maart naar 2,00 euro in april.

Voedselprijzen

Voedingsmiddelen waren daarentegen in april 8,5 procent duurder dan een jaar eerder, in maart was dat 6,2 procent. De prijsstijging van 10,5 procent van vlees droeg hieraan het meeste bij, maar ook groenten, zuivelproducten, brood en granen werden duurder. “Je ziet het over de hele linie in de supermarkt dat wat je koopt duurder wordt.” Naast voeding had ook een verblijf in een bungalowpark een opwaarts effect op de inflatie.

Maar het zijn dus vooral de prijzen aan de kassa van de supermarkt die nu pijn doen. Dat is voornamelijk het gevolg van de oorlog in Oekraïne. “Het land is een hele belangrijke producent van graan maar ook zonnebloemolie”, zegt Van Mulligen. “Wat ook een rol speelt is dat de hoge energieprijzen doorwerken in de voedselprijzen”, voegt de econoom daaraan toe. “Denk aan de tuinders in het Westland. Voor de tomaten en komkommers die zij telen wordt heel veel gas gebruikt.”

De energieprijzen liepen voor de oorlog al op. “Dat had te maken met het post-coronaherstel. De wereldwijde energiereserves waren erg laag, maar toen de economie aantrok was de vraag naar gas en olie groot. Normaalgesproken worden die reserves dan aangevuld en neemt de inflatie af”, zegt Van Mulligen. “Maar Poetin zorgt er nu voor dat die nog wel even hoog blijft.”

De hoge inflatie “is vooral vervelend voor mensen met lage inkomens en spaarders”, zegt de econoom. “Je spaargeld wordt minder waard. Aan de andere kant kun je ook zeggen dat als je spaargeld hebt, je niet mag klagen. Mensen met lage inkomens hebben vooral moeite om rond te komen. Ze zijn zomaar een paar tientjes extra kwijt aan boodschappen. En ze hebben de gevolgen al gemerkt op de energierekening.”

Recessie

Economen van de Rabobank waarschuwde afgelopen week voor een recessie bij een volledige boycot van Russische fossiele brandstoffen vanwege de oorlog in Oekraïne. “Er zijn meer instituten die daarvoor waarschuwen. Onlangs nog The Bank of England”, weet Van Mulligen. Maar “de hoge inflatie an sich is geen reden voor recessie. Wel creëert het veel onzekerheid.”

Op dit moment is de uitgangspositie in Nederland nog goed. Van Mulligen: “De werkloosheid is laag en daalt verder, de productie-industrie doet het goed, ook de export. Maar er is een grote dissonant: het consumentenvertrouwen. De inflatie vreet aan je koopkracht. Er zijn veel mensen die denken dat ze misschien minder moet uitgeven om een appeltje voor de dorst te bewaren.”

Voorjaarsnota

Het kabinet sleutelt ondertussen aan de Voorjaarsnota om de tekorten op te vangen. Volgens Van Mulligen kan politiek Den Haag “weinig aan de inflatie doen. Nederland importeert de energie. We hebben zelf geen olie en de hoeveelheid gas is ook niet meer wat het geweest is. Als die grondstoffen duurder worden, importeren we duurdere energie en gaan automatisch de prijzen omhoog. We kunnen proberen de pijn te verdelen, maar uiteindelijk betalen we met zijn allen het prijskaartje.”

LEES OOK: Inflatie zorgt voor duivelse dilemma’s bij mkb’ers, vrees voor toename in arbeidsconflicten

Door: Peter Visser