Noodtoestand in vluchtelingenopvang, druk opgevoerd door komst Oekraïners

In de asielopvang in Ter Apel is volgens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) sprake van een noodtoestand. Vluchtelingen moeten er de nacht doorbrengen op een stoel. Volgens het COA zijn er op korte termijn minimaal 1500 nieuwe plaatsen nodig voor asielzoekers.

Een optie is om opvangplaatsen voor Oekraïense vluchtelingen die nog niet worden gebruikt voorlopig in te zetten voor asielzoekers uit andere landen, zegt het COA. Asielzoekers uit Ter Apel kunnen op dit moment niet doorstromen naar andere opvanglocaties. Die worden massaal vrijgehouden voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen.

Volgens burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma is er inmiddels sprake van een crisis in de asielopvang, zei ze gisteravond in Op1. Voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen zijn 25.000 opvangplekken gerealiseerd, maar dat moeten er op korte termijn 50.000 worden. “We zijn nu met heel veel stoom en kokend water bezig om per regio tweeduizend opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen te regelen”, aldus Dijksma.

Ondertussen moeten er ook 15.000 asielzoekers uit Ter Apel elders in het land worden ondergebracht. Dijksma: “We hebben woningnood in ons land. Dat betekent dat als je het allemaal op een goede manier wil doen, je niet alleen maar met de pet in de hand langs kunt gaan bij collega’s. Die plekken zijn allemaal opgeleverd en aangebracht.”

‘Wetgeving aanpassen’

Volgens de voorzitter van het Veiligheidsberaad en burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls moet de wet worden aangepast zodat burgemeesters meer bevoegdheden krijgen. Zo zouden ze een leegstand pand moeten kunnen vorderen om het te gebruiken voor de opvang van vluchtelingen. Volgens Bruls moet “alles uit de kast worden getrokken”.

Ook moeten ze volgens hem evenwichtig over het land worden verdeeld, ook als daar dwang voor nodig is. Nu houden gemeenten soms de boot af. “Iemand, of dat nou de staatssecretaris, de commissaris van de Koning of de voorzitter van een veiligheidsregio is, moet de macht hebben om te zeggen: nu ga je wat doen, want dat moet.”

Bruls verwacht dat er op korte termijn ook weer nagedacht gaat worden over grootschalige opvang, zoals het tentenkamp Heumensoord in zijn eigen gemeente Nijmegen. “Het kabinet moet in het hele land kijken wat er op dat gebied mogelijk is. Het kan niet zo zijn dat de ene gemeente steeds mensen opvangt, terwijl de andere gemeente vindt dat het realiseren van vijftig plekken wel genoeg is.”

Volgens VVD-Kamerlid Silvio Erkens geeft de oproep van Bruls aan “dat er grote aantallen mensen onze kant opkomen, die we willen en moeten helpen”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Je ziet dat de bestaande opvang nu al begint te piepen en kraken. De aantallen nu zijn misschien slechts het begin van wat ons te wachten staat. Het lijkt me logisch dat je gaat kijken naar manieren die in het verleden niet nodig waren om de opvang uit te breiden.”

Huizenmarkt

Volgens hoofdeconoom van de Rabobank Nic Vrieselaar heeft de komst van nieuwe vluchtelingen niet direct gevolgen voor de krapte op de huizenmarkt. “Het zou veel makkelijker zijn als we ergens 10.000 huizen hadden die niet bewoond zijn en we makkelijk kunnen inzetten. Maar het is goed om te weten dat de huizenmarkt werkt als een soort spons. We kunnen op onorthodoxe manieren mensen opvangen. Denk aan mensen die ergens een kamer over hebben.”

“Tijdens de woningmarktcrisis tien jaar geleden zag je ook dat er meer mensen per huis gingen wonen”, gaat de econoom verder. “Het betekent dus niet per se dat als meer mensen deze kant op komen we acuut de woningnood verergeren. Maar “als veel vluchtelingen hier uiteindelijk blijven, willen ze natuurlijk een huis en kan het de woningnood verergeren. Maar op korte termijn valt het mee”, aldus Vrieselaar.

LEES OOK: Hoogleraar: ‘Verplicht bezitters tweede huis deze toe te wijzen aan Oekraïense vluchtelingen’

Door: Peter Visser