Omstreden Palestijnse activist houdt Nijmegen in zijn greep: ‘Als dit niet de grens is, wat dan wel?’

In Nijmegen woedt een felle discussie over de afgelaste lezing van Mohammed Khatib, een prominent lid van de omstreden pro-Palestijnse beweging Samidoun. Volgens student Milos Boksan, die een open brief schreef tegen de komst van Khatib, is er op de universiteit geen plek voor zijn extreme opvattingen. “Als dit niet de grens van academische vrijheid overschrijdt, wat dan wel?”

Khatib zou vandaag spreken op de campus van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Vrijdag meldde de onderwijsinstelling dat die lezing niet kan doorgaan, omdat het kabinet hem een inreisverbod heeft opgelegd. Ministers David van Weel (Justitie en Veiligheid) en Marjolein Faber (Asiel en Migratie) noemden zijn komst “zeer onwenselijk”.

Khatib “legitimeert, vergoelijkt en verheerlijkt geweld tegen de staat Israël, waaronder geweld door organisaties die op de terrorismelijst van de Europese Unie staan”, stelden zij. Student Milos Boksan is het met hen eens en klom vrijdag in de pen. Al snel schaarden ruim dertig studenten en medewerkers zich achter zijn oproep om Khatib te weren.

‘Als dit niet de grens overschrijdt, wat dan wel?’

“Iets meer dan een week geleden zag ik de aankondiging van deze lezing op X. Ik wist al een beetje wie Khatib was. Maar toen ik de aankondiging las en de commotie zag die ontstond, ben ik mij verder gaan verdiepen in Khatib en Samidoun. Je schrikt je rot”, zegt Boksan in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Hij pleit ervoor dat extremistisch gedachtegoed geen plaats heeft op de campus. “Dit heeft helemaal niks te maken met academische vrijheid. Deze man en deze organisatie hangen extremistisch gedachtegoed aan. Ze verheerlijken 7 oktober, noemen Israëlische burgers onderdeel van een koloniaal project en maken hen een legitiem doelwit van geweld.”

Ontvang jij al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Er moet paal en perk aan worden gesteld”, zegt Boksan over het uitnodigden van mensen met haatdragende teksten. “Als dit niet de grens van academische vrijheid overschrijdt, wat dan wel?”

‘Huur maar een zaaltje om de hoek’

Yoeri Albrecht, directeur van debatcentrum De Balie in Amsterdam, begrijpt de beslissing om Khatib de toegang tot ons land te ontzeggen. “Khatib is de oprichter van Samidoun, een mantelorganisatie van allerlei Palestijnse terroristische organisaties in het Midden-Oosten.” Volgens Albrecht is Khatib trots op zijn banden met het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina, een groep die bekendstaat om zijn gewelddadige acties.

“De vraag is of zijn boodschap iets met academische vrijheid te maken heeft en of het verheerlijken en goedpraten van geweld niet voorbij de wet is”, zegt Albrecht. Hij vindt dat de boodschap van Khatib niets met academische vrijheid van doen heeft. “Als ik de Radboud Universiteit was had ik gezegd: ‘Huur maar een zaaltje om de hoek’, maar wij gaan hier als academie geen accolade aan geven van enige wetenschappelijkheid.”

Albrecht zou Khatib mogelijk wel uitnodigen in zijn debatcentrum. “Wij hebben het eerder gedaan met een omstreden Imam, Haitham al Haddad, die in gesprek ging met studenten van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Maar daar was een debat, waar ook stevig weerwoord werd geprogrammeerd. Hier gaat het om een setting waarin een lezing gegeven wordt die niet uitnodigt tot het zeer kritisch bevragen van de spreker.”

Lezing gaat door op andere manier

Ondanks de commotie hield Radboud eerder deze week nog vast aan de toestemming voor het evenement, omdat de wetenschap immers alle perspectieven van een onderwerp dient te bestuderen. Het college van bestuur zei deze week al wel dat de standpunten van de spreker “niet die van de Radboud Universiteit zijn”. De uitnodiging voor Khatib kwam van medewerkers verenigd in het initiatief Situating Palestine.

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze en andere afleveringen hier gratis terug op NPO Start.

Harry Pettit, universitair docent en een van de organisatoren van de lezing, noemt in gesprek met Nieuwsuur de beslissing van de overheid om Khatib te weren “schandalig” en “zorgwekkend”. Pettit stelt dat Khatib’s perspectief waardevol is voor de discussie over het Israëlisch-Palestijnse conflict. “Waarom noemen we de één gijzelaar en de ander gevangene?”

Ondanks het verbod op zijn fysieke aanwezigheid, gaat de lezing van Khatib via een livestream door, georganiseerd door de Nijmeegse protestorganisatie Nijmegen Encampment. Zij houden vandaag een demonstratie bij het Spinozagebouw van de universiteit, waar Khatib’s toespraak om 13.00 uur wordt uitgezonden.

Lees ook: 

Omstreden Palestijnse activist geweerd: ‘Je moet ook nee kunnen zeggen’

Door: Peter Visser