Na zeven jaar discussie moeten Brabantse boeren stallen aanpassen

Boeren protesteerden er tegen, in het provinciehuis sneuvelde er een coalitie door, maar na zeven jaar discussie en uitstel moeten veel Brabantse veehouders vanaf maandag 1 juli toch echt voldoen aan de striktere regels voor stikstofuitstoot uit stallen. Een laatste poging om boerenbedrijven meer tijd te geven voor aanpassingen strandde vrijdag. De coalitiepartijen VVD, GroenLinks, PvdA, SP, D66 en Lokaal Brabant hielden vast aan het plan dat moet helpen om de provincie “van het slot” te krijgen, verdere aantasting van de natuur te stoppen en projecten voor wegen en woningbouw weer mogelijk te maken.

Volgens die partijen en gedeputeerde Wilma Dirken (stikstof) weten boeren al sinds 2017 dat de verplichte stalaanpassingen eraan komen en dat ze iets moeten doen. “De tijd van alleen maar stilzitten en niets doen is voorbij. We hebben niet de luxe om met elkaar te zeggen: laten we nog een paar jaar wachten.”

De vorig jaar aangetreden coalitie sprak af dat bedrijven die hun goede wil toonden en tijdig een vergunningaanvraag deden, na 1 juli geen last krijgen van de provincie. Bedrijven die geen aanvraag indienden, kunnen wel bezoek verwachten. Vooralsnog niet om boetes uit te delen, maar om uit te vinden wat er aan de hand is. De uitstoot van stikstof kan ook op andere manieren omlaag, bijvoorbeeld door minder dieren te houden.

Onrust

Zeven jaar geleden besloot de provincie dat veehouders verouderde stallen moeten aanpassen om de uitstoot van stank, stof en ammoniak te verminderen. Brabant was toen de provincie met de grootste veestapel die per jaar ruim 15 miljard kilo mest produceerde. Van meet af aan vreesden boeren de gevolgen, omdat ze grote investeringen moeten doen en met strengere eisen moeten werken dan hun concurrenten in de rest van Nederland.

Ook in de politiek zorgde de maatregel voor onrust. In 2019 stapte het CDA uit de coalitie omdat de partij van de zogeheten ‘stallendeadline’ af wilde. Bij de verkiezingen van Provinciale Staten in 2023 was de BoerBurgerBeweging (BBB) de grote winnaar in Noord-Brabant. De BBB wil geen stallendeadline en stapte daardoor uiteindelijk niet in een coalitie met VVD, GroenLinks en PvdA. Het nieuwe bestuur van de provincie hield vervolgens vast aan de datum van 1 juli, maar gaf melkveebedrijven wel langer de tijd (tot 2026) om hun stallen milieuvriendelijker te maken.

Lees ook: 

Brussel is voor boeren nu gunstiger, maar sommigen noemen het wensdenken

Door: Redactie