Militairen betaalden met hun leven voor vrijheid: ‘In je hart blijf je altijd een beetje militair’

Duizenden veteranen en militairen marcheren zaterdag voor de twintigste keer door de straten van Den Haag tijdens Veteranendag. Afzwaaiend minister voor Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot (CDA) is zelf ooit op missie uitgezonden naar Uruzgan. “Ik herinner me nog heel goed toen ik terugkwam in Nederland en dacht: we moeten zo zuinig zijn op wat we hier hebben.”

Veteranendag is volgens Bruins Slot een dag van erkenning en waardering voor alle veteranen die hebben gediend. Veel veteranen vertellen niet over hun ervaringen, terwijl dat volgens de demissionair minister juist zo belangrijk is. “Vraag het nou eens een keer aan die persoon”, zegt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Om heel het jaar door meer bekendheid en waardering te creëren, bedacht veteraan Hans van Haalen de voertuig-anjer. De witte bloem staat sinds 2005 symbool voor de waardering voor Nederlandse veteranen. Van Haalen hoopt dat mensen deze bloem aan hun auto vastmaken, zodat er meer zichtbaarheid is en erkenning komt voor het werk dat (voormalig) militairen hebben uitgevoerd.

Goedemorgen Nederland terugkijken? Dat kan hier op NPO Start.

Bruins Slot omarmt het initiatief. “In je hart blijf je altijd een beetje militair, wat je daarna ook gaat doen.”. Veel van de huidige veteranen zijn dertigers of veertigers en werken inmiddels in het bedrijfsleven. “Maar als je dan terugkomt met andere (oud-)militairen, dan ben je weer thuis.”

Uruzgan

Als militair op missie probeer je in uitzonderlijke omstandigheden veiligheid te brengen in gebieden. Zelf heeft Bruins Slot een half jaar gediend in Uruzgan. “Een uitzending is echt iets anders dan vechten voor de vrijheid van je land. Dan komt het wel binnen. Dan denk je: dit is zo veelomvattend”, vertelt ze over haar eigen ervaring. “We mogen zo dankbaar zijn dat mensen dit over hebben voor hun land.”

“Maar in Uruzgan heb ik ook gezien wat er gebeurt met zo’n land als er geen onderwijs is voor meisjes, als mensen geen gezondheidszorg hebben, als er geen veiligheid is”, gaat ze verder. “Ik herinner me nog heel goed toen ik terugkwam in Nederland en dacht: we moeten zo zuinig zijn op wat we hier hebben. Opdat we vrijheid hebben, naar school kunnen gaan en dat we kunnen gaan en staan waar we willen.”

Vrijheid voor de hoogste prijs: je leven

Haar ervaringen kwamen in haar werk als minister ook goed van pas. Ze bezocht tijdens haar ambtsperiode veel oorlogsgebieden, zoals Oekraïne en in het Midden-Oosten. “Ik heb altijd geprobeerd om ter plekke te zijn. Om met mensen in gesprek te gaan”, vertelt Bruins Slot. “Je beseft pas echt wat er gebeurt, als je naar het veld toe gaat. Als je zorgt dat je daar bent en ziet wat er gebeurt. Dat is de beste manier om daarna uit te leggen aan anderen, bijvoorbeeld in de Tweede Kamer, waarom we bijvoorbeeld Oekraïne moeten steunen.”

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

Een van de ontmoetingen die Bruins Slot is bijgebleven, is met een jonge Oekraïense pelotonscommandant. “Ik vroeg hem wanneer hij voor het laatst zijn gezin had gezien. Hij heeft jonge kinderen. Het antwoord was: in de afgelopen twee jaar ben ik een paar dagen thuis geweest. En dan realiseer je je hoe groot dat gevecht is voor de vrijheid. En wat zo’n persoon over heeft voor de vrijheid van zijn land, voor de vrijheid van alle mensen die er wonen.”

De militairen die strijden in de frontlinie betalen soms voor de vrijheid van henzelf en van anderen met de hoogste prijs, hun leven. “Dat doet hij niet alleen voor de Oekraïners, maar ook voor ons. Ik ben ervan overtuigd dat als Oekraïne deze oorlog verliest, Poetin niet ophoudt met Oekraïne en uiteindelijk verder door zal gaan. Toen realiseerde ik me: hij heeft alles opgegeven om voor anderen iets van betekenis te zijn.”

Lees ook:

Nabestaande MH17-ramp blikt na tien jaar terug: ‘Zijn naam staat nog op de achterkant’

Door: Matthijs Meulblok