Burgemeester Schuiling hekelt intrekken spreidingswet: ‘Groningen en Ter Apel kunnen het niet langer’

Burgemeester van Groningen Koen Schuiling is teleurgesteld dat de formerende partijen in het hoofdlijnenakkoord de spreidingswet intrekken. “Deze mensen, deze asielzoekers, die zijn er gewoon. Je kunt niet je handen voor je ogen doen en zeggen: wat ik hier zie, is er niet. Zo werkt het natuurlijk niet.”

Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel, VVD) reageerde gisteravond geëmotioneerd. Hij heeft gehuild toen bekend werd dat de spreidingswet van tafel gaat, zei hij na het fractieberaad van de VVD over het akkoord tussen de liberalen, PVV, NSC en BBB. Van der Burg gaat wel door als Tweede Kamerlid.

Schuiling, voorzitter van de veiligheidsregio waar Ter Apel onder valt, is net als Van der Burg voorvechter van de spreidingswet. Hij begrijpt de emoties van de staatssecretaris. “We zien een heel oprecht en zeer betrokken bewindspersoon die enorm gestreden heeft voor de spreidingswet”, zegt Schuiling in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start.

“Daarbij moeten we bedenken dat de spreidingswet noodzakelijk was omdat 342 gemeenten niet zij aan zij stonden om de opvang van asielzoekers te regelen. In die situatie komen we nu weer terecht”, verzucht Schuiling. “Ik denk dat het effect van deze passage zal zijn dat veel gemeenten weer zeggen: we wachten de ontwikkelingen af. Ondertussen staan de mensen gewoon op de stoep in Ter Apel. Er is daar plek voor tweeduizend mensen en al maandenlang zijn er zo’n 2400.”

‘Je kunt niet je handen voor je ogen doen’

De burgervader (VVD) voelt “grote teleurstelling”. ”We doen een beroep op de mensen in Westerwolde en op alle medewerkers van het COA, de IND en de politie, om te zorgen dat mensen die er zijn en van heinde en ver komen, enigszins goed worden opgevangen”, zegt hij. “We hebben rapport na rapport gehad van de inspectie, nota bene van het ministerie van Eric van de Burg, en van de ombudsman en de kinderombudsman, die allemaal zeggen: dit is een onaanvaardbare situatie.”

Schuiling houdt zijn hart vast. “Als we die spreidingswet niet invoeren, denk ik dat de situatie die nu al dag in, dag uit onaanvaardbaar is, nog langer voortduurt.” Hij vindt dat de formerende partijen wegkijken van het probleem. “Ik kan alleen maar zeggen: deze mensen, deze asielzoekers, die zijn er gewoon. Je kunt niet je handen voor je ogen doen en zeggen: wat ik hier zie, is er niet. Zo werkt het natuurlijk niet.”

“Groningen en Ter Apel moeten deze mensen altijd opvangen. Dat kunnen we niet langer”, waarschuwt Schuiling. “We doen ons uiterste best, we doen meer dan volgens de spreidingswet zou moeten. Al jarenlang. Als men zegt ‘we gaan het op een andere manier doen’, dan zal er een heel pakket moeten worden opgetuigd.”

‘Bloed, zweet en tranen’

Ook voormalig VVD-Tweede Kamerlid Han ten Broeke, te gast in Goedemorgen Nederland, toont begrip voor Van de Burg. “Je moet spreiden. Alles is geprobeerd om dat vrijwillig te doen. Alles is geprobeerd door de staatssecretaris om de gemeenten daarin mee te krijgen. Bloed, zweet en tranen heeft hij ervoor gegeven. Het nieuwe kabinet lijkt het gewoon even te schrappen. Ik snap zijn gevoel heel erg.”

Ontvang jij al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

De spreidingswet gaat over een eerlijkere verdeling van de opvang van asielzoekers over de gemeenten. Een flink aantal gemeenten doet daar nog steeds niets of niet genoeg aan en met de nieuwe wet kan een gemeente uiteindelijk daartoe worden gedwongen. De wet is al aangenomen door beide Kamers, maar ligt dus slecht bij de formerende partijen.

‘Strengste asielbeleid ooit’

Volgens politiek journalist van WNL Tessa van Viegen willen PVV, VVD, NSC en BBB de spreidingswet overbodig maken met andere maatregelen. “De argumentatie is: we kunnen hier wel in het land herverdelen, maar eigenlijk moet we ervoor zorgen dat de instroom minder wordt. Daar worden wel een serieus aantal maatregelen voor voorgesteld.”

In het hoofdlijnenakkoord spreken de vier partijen van het strengste asielbeleid ooit. Ze willen een asielcrisiswet optuigen, om de komende twee jaar meer maatregelen mogelijk te maken. “Er zou onder andere ‘een asielbeslisstop’ kunnen komen. Aanvragen worden dan niet meer in behandeling genomen. En de opvang moet versoberd worden”, zegt Van Viegen. “Het zijn maatregelen die ook een afschrikkende werking moeten hebben, voor mensen die hierheen willen komen.”

Zo willen de partijen de druk op de schouders Ter Apel alsnog verlichten. “Het gebeurt allemaal in de hoop dat de instroom daadwerkelijk omlaag gaat en de spreidingswet niet meer nodig is.”

Lees ook: 

PVV, VVD, NSC en BBB presenteren plannen: we schrijven geschiedenis, de zon gaat weer schijnen

Door: Peter Visser