Tientallen Nederlandse militairen trekken door de straten tijdens oefening: ‘Er is echt iets aan de hand’

Met de Russische dreiging in het achterhoofd trekken de komende dagen tientallen militairen door de Nederlandse straten. De Luchtmobiele Brigade oefent in verschillende steden langs wegen, pleinen en op industrieterreinen, om een zo realistisch mogelijk beeld te krijgen van een echte oorlogssituatie. “Er is echt iets aan de hand”, zegt generaal buiten dienst Mart de Kruif.

De militairen oefenen in Nijmegen, Schaarsbergen en Arnhem. In de laatstgenoemde plaats moeten militairen woensdagochtend een leegstaand pand binnendringen. “De mannen zijn hier vanochtend aangekomen en hebben een verkenning gedaan. Ze kijken naar het gebouw en besluiten: waar wil ik binnenkomen? Dat moet snel en effectief gebeuren”, vertelt onderofficier Sebastiaan Hoek, die leiding geeft aan de oefening, in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

In het pand staat een militair tussen lege hulzen te wachten tot de oefening voorbij is. Ze is tijdens de inval zogenaamd neergeschoten. “Ze kwamen binnen in de woonkamer, via de deur in plaats van via de ramen. Daar stond ik.” Onderofficier Hoek is nog niet tevreden over de inval. “Nee. Er moet meer kapot hier.”

Even verderop oefent commandant van de Bevoorradingscompagnie Max Mackay met zijn manschappen. Zij moeten tot een boerderij zien te geraken, om luchtafweergeschut dat achter de boerderij staat opgesteld uit te schakelen. Een belangrijke les. “Wij trainen regelmatig, maar we nemen niet altijd de vrijheid om ook daadwerkelijk hier tussen de burgerbevolking oefeningen te draaien”, vertelt de commandant.

Burgers kunnen komen kijken naar de oefening. Mackay: “We zien dat het hedendaagse conflict voornamelijk in verstedelijkt gebied plaatsvindt. Daarom vinden we het belangrijk dat burgers bekend worden met ons militair optreden.”

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Hij erkent dat de oefening buiten de gebruikelijke oefenterreinen noodzaak is geworden. “We zien het in het conflict tussen Israël en Hamas, we zien het in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Dat zijn conflicten waar wij het liefst geen onderdeel van zijn, maar waar we ons wel op moeten voorbereiden.”

‘Er is echt iets aan de hand’

Voor generaal buiten dienst Mart de Kruif zijn de beelden van de oefeningen haast een vertrouwd gezicht. “Ik kom uit de tijd van de Koude Oorlog. Toen deden we niets anders. Iemand blies op een fluit, vervolgens rende je naar je pantservoertuig en reed je vierhonderd kilometer naar het oosten om een schuttersputje te graven en af te wachten wat er ging gebeuren.”

“Maar je ziet dat we anders trainen dan vroeger”, zegt De Kruif. “We trainden jarenlang voor missies. Nu trainen we voor wat we moeten doen als we écht in oorlog zitten.” Hij vindt het goed dat Defensie oefent tussen de bevolking. “Dat is veel echter. Bovendien: oefenterreinen zijn veel te klein.”

Hij vertelt: “Neem de Bevoorradingscompagnie. Ze moeten leren hoe je over grote afstanden eten, munitie en reservedelen aanvoert. Op een postzegel kun je dat niet oefenen. De komende dagen komen ze boerderijen, wegen en snelwegen tegen. Hoe ga je daarmee om? Het blijft een oefening, maar je probeert het zo realistisch mogelijk te maken. Je traint bijvoorbeeld het samenwerken met een helikopter. Dat móét je oefenen.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk nu hier terug via NPO Start. 

De Kruif ziet dat oefeningen steeds grootschaliger zijn en niet alleen binnen de eigen landsgrenzen. “Een eenheid uit Oirschot met vierduizend mannen en vrouwen gaat wekenlang trainen in kader van een NAVO-oefening. Dit soort dingen zullen alleen maar vaker gebeuren als de situatie zo onzeker blijft als de situatie waarin wij nu leven.”

Dat Nederlanders in Arnhem en Nijmegen de komende dagen plots geconfronteerd kunnen worden met een langslopende soldaat, is volgens De Kruif goed voor de bewustwording van de dreigingen op het wereldtoneel. “Er is echt iets aan de hand. Als je vliegt naar een Grieks eiland, dan is dat verder dan vliegen naar Kiev. En daar is oorlog.”

Protest

In Nijmegen is een spandoek opgehangen uit protest tegen de defensieoefeningen. “Dat vind ik prima”, reageert De Kruif. “Want weet je, in Rusland kan het niet. Daar hoef je niet te protesteren, want dan word je meteen gearresteerd. Hier mag je het gelukkig wel doen.”

Ondertussen valt de komende dagen de dienstplichtbrief op de mat. Daarin wordt de ontvanger geïnformeerd dat hij of zij is ingeschreven voor de dienstplicht. “Prinses Ariane krijgt hem ook”, weet De Kruif. Net als haar leeftijdsgenoten hoeft de prinses zich niet daadwerkelijk op de kazerne te melden. “De opkomstplicht is afgeschaft. Dat zouden we nu ook niet kunnen invoeren. We hebben de wapens en kogels simpelweg niet.”

Toch voelt De Kruif aan alles dat Nederland een been bijtrekt, nu de wereld om ons heen onzeker is geworden. “Dat kost een paar jaar, maar we voelen de urgentie. De NAVO is nu relatief veilig, maar wel zolang we de VS aan onze kant hebben. Als de verkiezingen slecht uitpakken, hebben we echt een probleem.”

Lees ook: 

EU zet met mega-investering van 1,5 miljard stap richting oorlogseconomie: ‘Bij lange na niet genoeg’

Door: Peter Visser