Uitkomst spreidingswet fataal voor formatieproces? ‘Alternatief is er niet’

Wat de uitkomst van de stemming over de spreidingswet ook mag zijn, volgens politiek commentator van De Telegraaf Wouter de Winther gaat de uitkomst niet direct gevolgen hebben voor het formatieproces. “Het is geen gezellige vriendenclub, het zijn politici die weten dat ze met elkaar tot een akkoord moeten komen, want een echt alternatief is er niet.”

Vandaag wordt gestemd of de spreidingswet van demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel, VVD) er wel of niet komt, al lijkt de kans groot dat gemeenten zich kunnen opmaken voor het opvangen van asielzoekers. PVV-leider Geert Wilders reageerde eerder verbolgen over het feit dat een meerderheid van de Eerste Kamer vandaag voor de spreidingswet gaat stemmen. Wilders zei hierover dat “we een probleem hebben”. “Wilders kan boos worden en zeggen dat er een probleem is, maar een alternatief is een kabinet Timmermans. Dat zie ik ook niet gebeuren”, zegt De Winther in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Tekst gaat verder onder de X:

Ik hoop dat de Eerste Kamer die verschrikkelijke asieldwangwet deze week verwerpt en wegstemt. We moeten gemeenten nooit dwingen asielzoekers te accomoderen. Nederland is vol. Propvol. Genoeg is genoeg. Weg met die wet.

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) January 14, 2024

Ingangstermijn

De Winther vraagt zich wat de ingangstermijn van de spreidingswet gaat zijn als voor de wet wordt gestemd. “Is het zo dat op het moment dat de senaat het goedkeurt, er ook vanaf begin februari ineens allerlei verplichtingen aan gemeenten worden opgelegd? Of gaat dat pas gebeuren in november? Dat is wat ik denk dat er gaat gebeuren.”

“Tot die tijd is er natuurlijk nog heel wat Haagse vergadertijd, waardoor een nieuw kabinet kan zeggen dat ze het op een andere manier gaan aanvliegen”, aldus de politiek commentator. “Het kan zijn dat er een softere benadering wordt gegeven aan deze wet door het nieuwe kabinet.”

De Winther denkt niet dat de uitkomst van de spreidingswet het formatieproces in de weg zal zitten en is van mening dat nieuwe verkiezingen ook weinig zal doen veranderen. “Met wie gaat Wilders dan na nieuwe verkiezingen regeren? De toonhoogte van Wilders is volgens de politiek commentator bedoeld om aan de achterban te laten blijken dat ze zich niet “de kaas van het brood laten eten”. “Maar uiteindelijk moet je toch met elkaar tot een vergelijk komen.”

Tekst gaat verder onder de X:

Hoe realistisch is het dat er een kabinet kan worden gevormd met PVV en VVD nu de VVD voor de spreidingswet heeft gestemd in de Eerste Kamer? "Ik denk dat die partijen zich ook wel realiseren dat ze het met elkaar moeten proberen", zegt @wouterdewinther. #WNL pic.twitter.com/hA1zNgTOgy

— WNL Vandaag (@WNLVandaag) January 23, 2024

“Bij de PVV en de VVD zullen best wel pittige gesprekken achter de schermen gevoerd zijn”, denkt De Winther. “Met Plasterk erbij, maar soms ook zonder. Partijleider van NSC Pieter Omtzigt denkt ook: ‘Dit is niet per se mijn probleem, dit is een probleem bij de VVD, dus ik ga er ook niet veel commentaar op geven’. Dat zag je in de reacties ook gebeuren.”

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.  

Peiling Maurice de Hond

Uit een nieuwe peiling van Maurice de Hond blijkt dat, bij nieuwe verkiezingen, de PVV nog verder zal stijgen. Volgens De Winther geeft Wilders dit de nodige zekerheid. “Je ziet dat op de manier hoe hij nu zich voordoet en verkoopt. Op het journaal zien we alleen maar iemand die vriendelijk aan het glimlachen is. Dan denk je: ‘Nou, aan hem zal het niet liggen. Hij doet zijn best’.

De politiek commentator ziet dat de politici zich realiseren dat ze het met elkaar moeten doen en denkt dat er al vrij snel een globaal regeerakkoord op tafel kan liggen. “Zorg dat je heel erg diep en tientallen pagina’s regeerakkoord met elkaar gaat zitten uitonderhandelen en dat er een heleboel verantwoordelijkheid straks bij de premier ligt om zijn team samen te stellen en een eigen regeerakkoord te schrijven.”

Kernproblemen Nederland

Naast de asielcrisis is het financiële beleid ook een belangrijke en flinke kluif, hoort De Winther in de wandelgangen. “Partijen verschillen daar echt van mening over. De VVD wil een degelijk financieel beleid, NSC vindt dat ook belangrijk, maar de BBB van Caroline van der Plas en de PVV hebben in het verkiezingsprogramma toch allerlei zaken genoemd die heel erg op gratis bier lijken.”

“Hun programma is niet doorgerekend en op allerlei mogelijke manieren wordt geld toegestopt, maar waar het vandaan moet komen is een vrij groot raadsel”, vervolgt de politiek commentator. “Sommige partijen vinden het belangrijk om de staatsfinanciën op orde te houden, terwijl andere partijen het niet zo belangrijk vinden of er weinig verstand van hebben.”

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Hoofdeconoom van ING Marieke Blom verbaast zich over de onrealistische verkiezingsprogramma’s. “Als je de verkiezingsprogramma’s leest, dan lees je een ongelooflijke lijst aan beloftes en minder belasting betalen. Zo werkt het gewoon niet, dit kunnen we niet met zijn allen. Ik denk dat veel kiezers in die zin op economisch gebied niet weten waar ze op gekozen hebben.”

Lees ook:

Kost spreidingswet nieuwe formatie de kop? ‘Dat het een doodskus is geloof ik niet’

Door: Rick Hartkamp