‘Bekennen racisme in toeslagenaffaire heeft geen zin’

Staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) wil niet zeggen wat de uitkomst is van het kabinetsberaad van woensdag, waar werd gesproken over het eventueel erkennen dat de fiscus zich stelselmatig schuldig heeft gemaakt aan racisme in bijvoorbeeld de toeslagenaffaire. Hij komt er volgende week in een brief aan de Tweede Kamer op terug, aldus de staatssecretaris.

Van Rij, die zelf het voorstel deed, benadrukte wel dat racisme niet hetzelfde is als rassenhaat. Ook hoeft toegeven van schuld aan racisme niet per se juridische consequenties te hebben, stelde hij.

Volgens politiek redacteur Carla Joosten van Elsevier Magazine komt “de oplossing niet naderbij”, mocht de Belastingdienst schuld bekennen. “Het hele systeem loopt dan gierend vast”, waarschuwt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Ik weet niet wat de overwegingen zijn van Van Rij om dit nu toch te bestempelen als institutioneel racisme.”

Je moet “dit proberen realistisch op te lossen en niet in een ideologische discussie verzeild raken”, stelt Joosten. “Die hele toeslagenaffaire loopt nu totaal vast.” Ze denkt dat “een discussie over institutioneel racisme een oplossing van deze affaire alleen maar zal frustreren”.

Niet-westers voorkomen

De Belastingdienst hield jarenlang een omstreden zwarte lijst bij van mogelijke fraudeurs. Uit onderzoek van PwC bleek dat mensen met een “niet-westers voorkomen” strenger gecontroleerd werden. Ook nationaliteit, leeftijd en bijvoorbeeld donaties aan moskeeën speelden mee. Van Rij heeft al erkend dat die bevindingen ernstig zijn, en noemde de criteria “verwerpelijk” en “discriminatoir”. Toch sprak hij nog niet uit dat er sprake was van institutioneel racisme.

LEES OOK: De toeslagenaffaire sleept zich voort: ‘Ik vertrouw geen enkele regering meer’

Door: Peter Visser