Van Helvert (CDA) over Omtzigt: ‘Dat er gesproken wordt over Kamerleden die vragen stellen is waar’

Het opvallendste aan de gelekte aantekening van oud-verkenner Kajsa Ollongren was te lezen onder het kopje ‘positie Omtzigt’: ‘functie elders’. Door deze notitie heerst het sterke vermoeden dat iemand van het CDA-Kamerlid af wil, en dat zorgt voor veel opschudding. Vertrekkend CDA-Kamerlid Martijn van Helvert zegt dat hij het wel begrijpt dat men het niet prettig vindt wanneer Omtzigt in de Kamer zit. “Hij stelt niet alleen de juiste vragen, maar gaat er ook mee door totdat hij antwoord heeft. En dat vinden een aantal mensen niet prettig.”

Wie die mensen dan precies zijn weet Van Helvert niet, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Hij is het er volledig mee eens dat het niet op deze manier zou moeten werken. “Dat is juist het hele erge, en zeker als een verkenner dat doet”, zegt hij. “De verkenner moet in de opdracht van de Kamer kijken welke partijen op basis van de inhoud samen mogen werken. En als je dan op een briefje begint met: die persoon van die partij moet dat maar gaan doen, is dat toch geen start van een verkenning.”

‘Dat vond Rutte ook helemaal niet leuk’

Zelf verkeerde Van Helvert, die door zijn 25ste plek op de kandidatenlijst dit keer niet in de Kamer komt, ook in situaties waar hem gevraagd werd om te stoppen met het stellen van vragen. “Ik heb ook die toestand gehad rondom de steun voor Syrische rebellen”, vertelt hij. Hij doelt op de motie hij indiende met de vraag om een onafhankelijk onderzoek naar het eigen steunprogramma aan gewapende milities in Syrië. In februari 2020 kwam daar een ruime meerderheid voor in de Kamer.

“Dat vond Rutte ook helemaal niet leuk”, weet de CDA’er. “Hij heeft er ook zijn best voor gedaan dat ik zou stoppen met het stellen van die vragen.” Premier Rutte probeerde een aantal maanden eerder, in november 2020, een feitenonderzoek tegen te houden. Hij oefende druk uit op bewindspersonen van coalitiepartijen om te verhinderen dat er een meerderheid zou zijn voor de Kamermotie. “Ook minister Blok sprak me toen in de Ridderzaal aan tijdens Prinsjesdag om hetzelfde te zeggen”, zegt hij. “Dus dat er gesproken wordt over Kamerleden die vragen stellen, dat is absoluut waar.”

LEES OOK: Wat zegt aantekening oud-verkenner Ollongren over Omtzigt? ‘Lijkt erop dat ze proberen hem eruit te wippen’

Van Helvert benadrukt dat we allemaal mensen zijn, en hij heeft er dan ook begrip voor dat er een keer ‘wat uitvliegt’. “Maar dat je in verkennende stukken opschrijft wie er weg moet en wie welke functie moet krijgen vind ik echt te ver gaan.”

CDA-leider Wopke Hoekstra zei gisteren hetzelfde: verkenners horen zich niet te bemoeien met Kamerleden. Ook zei hij dat hij in zijn formatiegesprek niet heeft gesproken over de nummer twee van de partij.

‘Het is publiek geheim dat Rutte Omtzigt als een risico beschouwt’

De grote vraag is wie deze notitie nu precies heeft gemaakt. “Als we iedereen aflopen die het ontkent, blijven er maar een paar over. Als niemand liegt in dit gezelschap, dan is het de ambtelijke ondersteuning of de verkenners zelf”, zegt politiek commentator Syp Wynia. “Bij de formatie worden er altijd een paar hoge ambtenaren van het ministerie van Algemene Zaken, dus ambtenaren van Rutte, toegevoegd aan de formatie, ter ondersteuning van de verkenners”, legt hij uit. Volgens Wynia is de kans dat Jorritsma en Ollongren dit lijstje zelf hebben getikt niet erg groot. “Maar dat ze erover meegepraat hebben is wel denkbaar.”

Dat Omtzigt niet populair is in de trêveszaal en omgeving, is uit het toeslagenschandaal wel gebleken, stelt politiek commentator Syp Wynia. “Dat zelfs collega-ministers, misschien wel van het CDA, lelijk spraken over Omtzigt en zijn actie versus het toeslagenschandaal”, zegt hij. “Het is ook publiek geheim dat Mark Rutte Omtzigt als een risico beschouwt. Omtzigt is voor de controlfreak die hij (Rutte, red.) is een onaangenaam fenomeen.”

‘Niemand gaat hier uitleg over geven’

Premier Mark Rutte en minister Sigrid Kaag hebben het beide tijdens de formatiegesprekken niet gehad over CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, zo verklaarde Rutte gisteravond tegenover de NOS.

Volgens Rutte hoeft Ollongren hier geen verklaring over af te geven, bijvoorbeeld in een debat met de Tweede Kamer. “Ze is nu gestopt als verkenner. De opdracht ligt nu bij nieuwe verkenners”, zei hij. “Niemand gaat hier uitleg over geven.”

LEES OOK: Syp Wynia over blunder Ollongren: ‘Normaal gesproken is de formatie een grote black box’

Door: Redactie