Lieke (19) zat in de gesloten jeugdzorg: ‘Niemand toonde interesse in mij’

De negentienjarige Lieke zat in de gesloten jeugdzorg. Ze vertelt in Goedemorgen Nederland op NPO 1 dat zij niet de juiste zorg en aandacht kreeg die ze nodig had, omdat de jeugdzorg in Nederland stikt van regels en protocollen. Vanwege de aangekondigde bezuinigingen van het demissionaire kabinet gaan jongeren zoals zij in gesprek met verantwoordelijk staatssecretaris Maarten van Ooijen (ChristenUnie).

Jarenlang is er beknibbeld door kabinetten op de kosten voor de jeugdzorg. Het resultaat is een overvloed aan regels, protocollen en tijdsdruk voor hulpverleners, die hierdoor uitvallen. Kinderen zijn de dupe, want zij krijgen niet te zorg die ze nodig hebben.

Toch heeft demissionaire kabinet besloten om nog meer te bezuinigen, tot onvrede van stichting Het Vergeten Kind en ervaringsdeskundigen zoals Lieke. Kamerlid Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA) dient vandaag een motie in om verdere bezuinigingen te voorkomen.

“Ik voelde me niet gezien en gehoord. Er werd weinig naar me omgekeken. Er was ook geen kennis op het gebied van mijn problematiek”, vertelt Lieke. “Wat ik nodig had gehad, is denk ik veel meer tijd en aandacht. Maar ook dat ze wisten wie ik was. Dat ze interesse toonden in mij en niet zomaar uitgingen van wat zij dachten of wat er in hun systeem stond over mij.”

Een kopje thee of een knuffel zou al veel uit hebben gemaakt, denkt Lieke. “Maar ook een gesprek van: hé, hoe is het nou écht met je?”

Ontvang jij al onze WNL-nieuwsbrief? Meld je hier gratis aan en mis niets!

Ambassadeur van Het Vergeten Kind Natasja Froger maakt zich hard voor een betere jeugdzorg. “Kinderen moeten altijd onbezonnen kind kunnen zijn. Als het om wat voor reden dan ook niet kan, dan moeten wij ze met z’n allen een beetje helpen”, vertelt ze. “Helaas zijn er 100.000 kwetsbare kinderen in Nederland, waarvan er ruim 40.000 niet eens meer thuis kunnen wonen, omdat het te onveilig is. Ik vind dat wij met z’n allen ons daarover moeten ontfermen.”

Eindeloos rouleren van hulpverleners

Froger hekelt de enorme bezuinigingen die als gevolg hebben dat steeds meer zorgpersoneel uitvalt. “Kinderen rouleren heel vaak van hulpverlener. Op een gegeven moment hebben ze hun verhaal achttien, achtentwintig of soms zestig keer verteld aan wéér een nieuwe hulpverlener. Dan denken ze: laat maar. Er is te weinig tijd om echt een-op-een aandacht te geven die een kind zo nodig heeft.”

“Als je mishandeld, verwaarloosd of misbruikt bent, ga het maar eens vertellen”, gaat Froger verder. “Het is al zo’n ongelooflijke wond en als je dan niet de kans krijgt om een band op te bouwen met een hulpverlener, omdat die constant rouleren, dan durf je het op een gegeven moment niet meer te vertellen.”

Het gevolg is dat het eigen zelfbeeld van de jongeren steeds lager wordt. “Je wordt steeds minder zelfverzekerd, keert steeds meer in jezelf en krijgt het gevoel: ik doe er niet toe, ik ben het niet waard. Dat horen we vaak, en dat mag natuurlijk niet.”

Goedemorgen Nederland terugkijken? Dat kan hier via NPO Start!

Aandacht

Met name die aandacht is volgens Froger zo belangrijk voor kwetsbare kinderen. “Er moet echt gekeken worden naar wat het kind nodig heeft. Kijk niet naar de regels van: dit zijn de protocollen en dat horen we toe te passen. Elk kind is anders en ieder kind heeft een ander verhaal en helaas een rugzak vol nare ervaringen.”

Vroeger werd geleerd om juist afstand te houden, stelt de ambassadeur van Het Vergeten Kind. Er moet beter worden gekeken en geluisterd naar wat het kind nodig heeft. “Kijk heel erg naar: waar komt het gedrag vandaan? Niet: o, dat kind gedraagt zich zo, dus gaan we zo en zo behandelen. Nee, waar komt dat gedrag vandaan en wat kunnen we daar aan doen?”

Froger besluit: “Wij kunnen ons allemaal wel inleven en inlezen, maar je kunt het nooit zo vertellen als iemand die het aan den lijve ondervonden heeft.”

Lees ook:

Extra toezicht op jeugdzorginstelling in Limburg en Brabant: onveilige werkcultuur

Door: Matthijs Meulblok