Het kabinet spreekt op maandag 19 december namens Nederland de aangekondigde excuses voor het slavernijverleden uit. Daarvoor reizen zeven kabinetsleden naar Suriname, de eilanden van Caribisch Nederland en andere plekken op de wereld. Dat meldt de NOS op basis van Haagse bronnen. Minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) reist af naar de Surinaamse hoofdstad Paramaribo.
De bewindslieden zullen een toespraak houden waarin ze namens de Staat der Nederland spijt betuigen. Premier Mark Rutte blijft achter in Nederland, waar hij excuses uitspreekt. Het kabinet maakte eerder deze maand bekend op korte termijn excuses te gaan maken voor het slavernijverleden.
De Tweede Kamer drong daar op aan na een bezoek van een Kamerdelegatie aan voormalig koloniën Suriname, Curaçao en Bonaire. Rutte zei tijdens een bezoek aan Suriname dat 2023 in het teken moet staan van het slavernijverleden. In 1863 werd de slavenhandel officieel afgeschaft in Suriname en het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Verder biedt volgens de NOS staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) excuses aan op Aruba, minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) op Bonaire, staatssecretaris Alexandra Van Huffelen (Koninkrijksrelaties) op Curaçao, staatssecretaris Marnix van Rij (Financiën) op Sint-Eustatius, staatssecretaris Maarten Ooijen (Welzijn) op Saba en minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) zal spijt betuigen op Sint-Maarten.
Draagvlak gegroeid
Het draagvlak in de samenleving voor excuses voor het slavernijverleden is gegroeid, meldt Trouw vrijdag. Vier op de tien Nederlanders zijn daar voorstander van. In januari 2021 ging het nog om drie op de tien Nederlanders. Het percentage Nederlanders dat de rol in het slavernijverleden ‘ernstig’ noemt groeide van 56 procent naar 63 procent, schrijft de krant.
Als de excuses officieel worden aangeboden wordt tegelijkertijd een bewustwordingsfonds van 200 miljoen euro in het leven geroepen. Daarmee zullen onder meer lespakketten op scholen worden betaald. Ook zal er 27 miljoen worden uitgetrokken voor een slavernijmuseum in Amsterdam.
Financieel gebaar?
Parlementair verslaggever van Elsevier Weekblad Eric Vrijsen noemt de excuses “een belangrijk signaal. En ze doen het ook op grootse wijze”, weet Vrijsen, die vindt dat het kabinet goed moet nadenken over de plek waarop de excuses worden gemaakt. “Op Bonaire zie je nog de huisjes waarin de slaven werden ondergebracht. Dat zijn een soort hondenhokken”, vertelt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
“Politiek gezien is de vraag of er geld wordt vrijgemaakt voor een financieel gebaar”, zegt Vrijsen doelend op eventuele herstelbetalingen. “Ik denk eerlijk gezegd niet dat die er komen, omdat er in het verleden al veel ontwikkelingshulp naar bijvoorbeeld Suriname is gegaan. En er gaat voortdurend financiële steun naar de Caribische eilanden.”
Door: Peter Visser