Slachtoffers en nabestaanden spelen totaal geen rol bij de mogelijke beëindiging van een tbs-behandeling. Hun mening wordt niet meegewogen tijdens een zitting over tbs-verlenging. Ook tijdens het tbs-traject worden ze nauwelijks of zelfs niet betrokken. Dat stellen deskundigen in Het Misdaadbureau op NPO Radio 1.

”Slachtoffers en nabestaanden zijn geen partij. Dat maakt het in het strafrecht heel ingewikkeld. Als je geen partij bent, heb je ook geen recht”, weet tbs-advocaat Jan-Jesse Lieftink.

In de nabije toekomst komt er spreekrecht tijdens zittingen over tbs-verlenging waar mensen hun zegje kunnen doen, maar dit zal weinig uitmaken. Het verhaal van slachtoffers en nabestaanden zal geen invloed hebben op de uiteindelijke beslissing, aldus Lieftink. ”Het zal vooral over voorwaarden gaan, zoals een contactverbod. Daar mogen ze straks wat over zeggen, maar niet over het wel of niet beëindigen van de behandeling.”

Hij benadrukt: ”Tbs is geen straf. Het is een maatregel die is gericht op terugkeer in de maatschappij. Dat is het primaire doel. Als je dat doel volgt, is een nabestaande minder belangrijk.”

Geen geld

Ook tijdens de behandeling worden slachtoffers en nabestaanden nauwelijks tot niet betrokken. ‘‘Ik heb vaak geprobeerd deze groep en daders met elkaar in gesprek te laten gaan. Ik geloof dat het één of twee keer gelukt is”, vertelt psycholoog Anita Heuveling-van Beek, die jarenlang in een tbs-kliniek werkte.

Ze vervolgt: ”Dat komt niet omdat mensen het niet wilden, maar vooral omdat er te weinig personeel is. Er is zo weinig tijd. Voor dit soort hele belangrijke dingen is geen ruimte.”

De tekst gaat verder onder de X.

Slachtoffers en nabestaanden worden veel te weinig betrokken bij de behandeling van een tbs’er, stelt psycholoog Anita Heuveling @hendrikahvb. ”Er zijn geen mensen en geld voor.” #WNL pic.twitter.com/SfQ3NH8bwM

— NPO Radio 1 (@NPORadio1) August 30, 2024

Saskia Wolters kan dat beamen. Haar broer werd doodgestoken in de Amsterdamse metro door een psychiatrisch patiënt op verlof. ”Er is vanuit de kliniek totaal geen communicatie. Er worden allerlei redenen genoemd. Privacy, het is hun taak niet, er is geen geld voor, terwijl ik denk dat het heel waardevol kan zijn.”

Levenslang reclasseringstoezicht

Wat als een tbs’er vrijkomt? Heuveling-van Beek pleit ervoor dat bepaalde daders na hun straf en behandeling levenslang gevolgd worden door de reclassering. Ze noemt moordenaars, verkrachters en pedofielen. ”Je kunt wel beginnen over de privacy, maar dat recht heb je wel verspeeld. Je hebt zoiets ergs gedaan. Geldt het recht op privacy meer dan nog meer doden of nog meer kinderen met een verwoest leven? De reclassering kan bijvoorbeeld controleren of iemand zijn medicatie neemt.”

Lees ook:

Bonusaflevering Het Misdaadbureau: Vogelkooi van drugsbaron ‘Piet Costa’ onthult moordplannen in onderwereld 

Door: Michiel van Renselaar