Hoe lang laten asielmaatregelen nog op zich wachten? ‘Knoop mogelijk pas doorgehakt na congressen CU en VVD’

In de week waarin het kabinet zich moet verenigen over de asielkoers, laat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) een noodkreet horen: de grens van wat zij aankunnen is in zicht. De vraag blijft of de coalitie de neuzen dezelfde kant op krijgt, of dat chaos in de asielopvang onvermijdelijk wordt.

Parlementair verslaggever van WNL Omroep Tessa van Viegen geeft aan dat de knoop mogelijk pas doorgehakt wordt na de congressen van de VVD en de ChristenUnie. “Zodat je er daar in ieder geval niet allerlei discussie erover krijgt.”

Dat terwijl in eerste instantie verwacht werd dat er nu toch écht snel beslissingen genomen zouden worden. “We weten allemaal dat er op congressen moties worden ingediend als leden het ergens niet mee eens zijn. Dus er wordt nu verwacht dat het over de congressen heen wordt getild.” Beide congressen vinden op 3 juni aanstaande plaats.

‘Vrees dat dit echt uit de hand loopt’

Dat terwijl de IND duidelijk alarm slaat en aandringt op drastische veranderingen in het migratiebeleid. Het kabinet verwacht dit jaar ruim 70.000 asielzoekers. Niet alleen het aantal asielaanvragen stijgt, maar ook het aantal aanvragen van kenniswerkers, arbeidsmigranten en internationale studenten die in Nederland willen verblijven. Daar komt nog bij dat het beleid “steeds ingewikkelder wordt” en dat wetgeving de dienst verplicht tot contactmomenten die in de praktijk helemaal geen nut hebben.

De IND moet steeds vaker dwangsommen betalen, omdat besluiten te lang duren. “Er is geen sprake van onwil bij de IND, maar er is te weinig capaciteit om het toenemend aantal aanvragen binnen de wettelijke termijn af te handelen”, schrijven ze.

In de Volkskrant viel dinsdag te lezen dat ook Ter Apel er nu écht klaar mee is. Per duizend inwoners zijn er in het Groningse dorp negen keer zoveel winkeldiefstallen als in hartje Amsterdam. “Winkeliers hebben moeite om werknemers te behouden, omdat die zich niet meer veilig voelen. Dorpsbewoners worden geïntimideerd, bespuugd. Iedereen is er helemaal klaar mee. Het gevolg is dat het lontje ook korter wordt. Daardoor lopen de asielzoekers inmiddels ook gevaar. Ik vrees echt dat dit uit de hand loopt. Vroeg of laat vallen er slachtoffers”, zegt Marco Visscher, fractievoorzitter van Gemeentebelangen Westerwolde, de grootste partij in de raad, in die krant.

Praatclubje

“We weten dat een groepje van bewindspersonen daar onder leiding van Dilan Yesilgoz op de achtergrond hard mee bezig is, samen met staatssecretaris van asiel Erik van der Burg”, zegt Van Viegen. Bovendien is van elke coalitiepartij een vertegenwoordiger in deze gesprekken aanwezig. Hoewel er al maandenlang over mogelijke oplossingen wordt gediscussieerd, zijn concrete besluiten vooralsnog niet genomen, zegt Van Viegen. “Het lijkt een beetje een praatclubje te zijn geworden.”

Het blijft de vraag hoelang deze gesprekken nog zullen duren. Het idee om een dergelijke overleggroep op te richten ontstond vorig jaar toen de problemen zich begonnen op te stapelen. Sindsdien hebben er wekelijkse gesprekken plaatsgevonden, en recentelijk zijn deze zelfs geïntensiveerd tot tweemaal per week. Van Viegen: “Ik begrijp dat er nu echt tientallen maatregelen op tafel liggen met alle opties die ze hebben. En nu is de vraag: welke gaan we dan ook daadwerkelijk doorvoeren?”

Dit vormt voor VVD, CDA, ChristenUnie en D66 vanzelfsprekend een uitdagende opgave wegens de verschillende perspectieven die de partijen hebben. “Om die harde knoop uiteindelijk door te hakken, wat ze dan wel of niet gaan doen, dat blijkt nog lastig.”

Lange termijn

De IND heeft aangedrongen op afspraken voor de langere termijn met het ministerie van Justitie en Veiligheid. Nu wordt jaarlijks vastgesteld hoeveel aanvragen de IND moet afhandelen. Dat is “veel te kort om een stabiele organisatie op in te richten”, klinkt het. “Voor een stevige basis moeten we minimaal vijf jaar vooruit kunnen kijken.”

Volgens Van Viegen kijkt het kabinet inmiddels ook naar maatregelen voor de lange termijn, en is men zich wel degelijk bewust van de urgentie en de noodzaak tot verandering. “Wat ik hoor is dat er in goede harmonie gesproken wordt en dat iedereen, ook bijvoorbeeld D66, daar best wel pragmatisch in zit.” Het stokt volgens de parlementair verslaggever bij de fracties in de Tweede Kamer. “Zij moeten er ook nog achter gaan staan, en daar lijkt wel wat schuring in te zitten.”

Lees ook:

Hoe moet het verder met het Nederlandse asielbeleid?

Door: Redactie