Wetenschapsjournalist Arnout Jaspers, schrijver van het boek De Stikstoffuik, vindt de stikstofnorm in Nederland veel te streng. “Het is onbegrijpelijk hoe wij met stikstof omgaan. We hebben een absurd lage grens”, zegt Jaspers in WNL Op Zondag op NPO 1.
In Nederland is het toegestaan om per bedrijf 0,07 gram stikstof per hectare per jaar uit te stoten in de omgeving van kwetsbare natuur. In Duitsland is 300 gram toegestaan, in Denemarken 700 gram: 10.000 keer meer dan in ons land. “De consequentie is dat aan de Nederlandse kant van de grens niets mag, terwijl aan de Duitse kant van de grens een boer allerlei dingen mag doen. Daar krijgt de Duitse boer ook Europese subsidie voor. Dat is niet uit te leggen.”
0,07 gram stikstof komt neer op “één volgelpoepje”, zegt Jaspers. “Als er één keer een gans overvliegt die wat laat vallen op een gebied te grootte van twee voetbalvelden, dan is de grenswaarde van de stikstofdepositie die een boerderij mag veroorzaken bij een natura 2000-gebied bereikt.”
‘Stikstofhomeopathie’
Volgens de wetenschapsjournalist doen we in Nederland aan “stikstofhomeopathie”. Het beleid heeft “geen meetbaar effect op de natuur”, zegt hij. De grens van de toegestane stikstofuitstoot is bepaald op basis van wat de meetinstrumenten bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kunnen berekenen tot achter de komma, zegt Jaspers.
“De Raad van State heeft besloten dat we te veel stikstof hebben in Nederland. De kritische depositiewaarde wordt overschreden, er mag niets meer bij. De grenswaarde is dus eigenlijk nul gram, maar het model waarmee die berekend is, kan tot 0,07 gram doorrekenen. Als het RIVM krachtigere computers had, was de grens misschien wel nog lager geweest dan nu”, zegt Jaspers. Volgens hem heeft de kritische depositiewaarde “helemaal geen relatie met effect op natuur”.
Gevolgen enorm
Toch zijn de gevolgen groot, niet alleen voor boeren. “Zit je boven de kritische depositiewaarde, mag er in de omgeving niets meer qua stikstofuitstoot, ook niet van de rechter. Zelfs een amateur wielerwedstrijd mag niet doorgaan, omdat de volgauto’s te veel uitstoten. Ook de theatervoorstelling het Pauperparadijs in Drenthe mocht niet doorgaan, want ook dat stoot stikstof uit.”
Volgens Jaspers kan de natuur in Nederland veel meer stikstof aan dan waar het kabinet nu op inzet. Het effect op de natuur van stikstof is ook pas meetbaar ver boven een gram, zegt hij. “Een kritische depositiewaarde voor heide is zes of zeven kilo per hectare per jaar. Wij praten over vergunningen die worden ingetrokken voor een beetje extra uitstoot van een halve gram.”
Daardoor moeten boeren stoppen en kunnen hele woonwijken niet worden gebouwd, zegt Jaspers. “Dat eerlijke verhaal moet je vertellen.”
Lees ook:
GRATIS: De WNL Nieuwsbrief!
"*" geeft vereiste velden aan
Door: Peter Visser