VVD-Kamerlid: Ajax moet in gesprek met achterban over verwijzingen naar Joden

Ajax moet in gesprek met de eigen achterban over het gebruik van ‘Joden’ als geuzennaam. Dat zegt VVD-Tweede Kamerlid Ulysse Ellian. Samen met ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers dient hij vandaag een initiatiefnota in om de toename van antisemitisme in Nederland een halt toe te roepen. Daarin staat dat voetbalclubs in Nederland verplicht moet worden met een aanpak te komen tegen antisemitische en racistische leuzen.

“In voetbalstadions doen allerlei idiote spreekkoren de ronde”, zegt Ellian in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Voetbal is prachtig, maar wij vinden dat het klaar moet zijn met verwijzingen naar Joden. Het gaat om een identiteit, een geloof. Als we hier geen eind aan kunnen maken gaan we de strijd tegen antisemitisme niet winnen.”

Het begint bij “een voetbalclub in Nederland, namelijk Ajax, die zichzelf de Jodenclub noemt. Geschiedkundig slaat dat helemaal nergens op en het roept een reactie op van andere supporters, die nog veel erger is”, zegt Ellian. “Ik hoop dat Ajax luistert en eens verantwoordelijkheid neemt. Ze moeten met hun eigen supporters in gesprek.”

CU-fractievoorzitter Segers wil daarnaast dat wedstrijden worden stilgelegd bij duidelijke antisemitische spreekkoren. “Het is bijna wekelijks aan de orde dat een heel vak aan het zingen is over Joden, over gas, de meest verschrikkelijke dingen. Ondertussen voetballen we gewoon door.”

Ellian: “Als we niets doen blijven we ‘wie niet springt is een Jood’ en ‘we gaan op Jodenjacht’ horen in de stadions. Dit probleem lost zichzelf niet op, het moet een keer klaar zijn.” Supporters die zich schuldig maken aan antisemitisme moeten daarop worden aangesproken of een stadionverbod krijgen, vindt Segers. “Voor Jodenhaat mag geen plaats zijn.”

Toename antisemitisme

Net als de VVD en ChristenUnie ziet ook de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner een toename van antisemitisme in Nederland. Die gaat hand in hand met de opkomst van complottheorieën en extreemrechts, zegt hij. “Maar we zien ook antisemitisme van mensen die naar Nederland gekomen zijn en in hun thuisland antisemitisme op de tv en de samenleving zien.”

Hij noemt die ontwikkeling “zeer zorgelijk”. “Dingen die nu worden gezegd waren dertig jaar geleden ondenkbaar. En als het te horen was, reageerde iedereen heel heftig. Nu zie je zelfs dat antisemitische geluiden mainstream worden. Je leest ze terug in de krant en hoort ze in de politiek. Dat is heel gevaarlijk.”

Volgens Segers is antisemitisme vooral tijdens de coronacrisis toegenomen. “Zeker in die periode zagen we dat hele oude stereotypen over Joden, met haakneuzen, geld, macht en internationale complotten oprukten, zelfs in de Tweede Kamer. Forum voor Democratie heeft vragen gesteld over een Joodse familie die een schilderij verkocht en of er met dat geld niet verkeerde dingen gebeuren. Ik had niet gedacht dat ik dat ooit nog in mijn leven zou meemaken.”

De opstellers van de initiatiefnota willen dat de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding niet alleen de opdracht krijgt om antisemitisme te bestrijden, maar ook om het Joodse leven te koesteren.

Social media

Segers en Ellian constateren dat er bovendien veel antisemitisme is op social media. Daarom vragen de Kamerleden aan het kabinet om in Nederland en in Europa afspraken te maken om strenger op te treden tegen antisemitische uitingen op het internet. Uit onderzoek blijkt dat 11 procent van de internetteksten antisemitisme bevat.

Segers: “We moeten social media-platforms aanspreken op hun verantwoordelijkheid. We horen vanuit de Joodse gemeenschap dat het voor hen steeds guurder is om zich online te bewegen.” Om dit tegen te gaan moet het strafrecht worden ingezet, vindt de CU-voorman. “Maar soms kan een bezoek van de politie bij mensen thuis ook helpen.”

“De platforms denken dat alles maar toegestaan is, maar dat is niet zo”, zegt Ellian. “We hebben het over verschrikkelijke uitspraken, die moeten ze offline halen. Als ze dat niet doen, kunnen ze daarop aangesproken worden.”

Onderwijs

Volgens Segers en Ellian is er ook een wereld te winnen in het onderwijs. Ze willen daarom dat elk kind minstens één keer een ervaringsverhaal moet horen over de Tweede Wereldoorlog. “Persoonlijke verhalen van mensen als Job Cohen en Frits Barend maken diepe indruk”, zegt Segers.

Ook bepleiten de parlementariërs dat er een meldpunt komt voor antisemitisme op scholen. Scholieren van Joodse afkomst krijgen volgens de Kamerleden ook veel te maken met antisemitisme. Zij hebben bijvoorbeeld met twee Joodse middelbare scholieren gesproken die later liever naar Amerika of Israël verhuizen, omdat ze hier voor zichzelf geen toekomst zien.

LEES OOK: Kabinet wil antisemitisme (ook in de Kamer) actiever gaan bestrijden: ‘Begint bij educatie’

Door: Peter Visser