Coalitiepartijen CDA en VVD willen de huidige energiemarkt op de schop nemen. Zo moeten consumenten beter beschermd worden tegen exorbitante stijgingen van de energieprijs.
De consument een centrale plek geven op de energiemarkt. Dat is de kern van het verhaal van de CDA en VVD. “De consument moet beter beschermd worden dan nu het geval is”, legt CDA-Kamerlid Henri Bontenbal uit bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Energiemarkt op slot
Dat is broodnodig volgens de CDA’er. Want hij ziet nu dat als de energiemarkt onder druk staat, de consument onvoldoende beschermd wordt. Bijvoorbeeld in het geval van een faillissement. “Mensen raken voorschotbedragen kwijt en het is onduidelijk wat de voorwaarden zijn als je naar een nieuwe energieleverancier moet.”
In de huidige energiemarkt is het bijna onmogelijk om van energieleverancier over te stappen, voegt Bontenbal er nog aan toe. De energiemarkt zit als het ware “op slot”. Dat komt door de enorm hoge energieprijzen en de modelcontracten. Wie namelijk wil overstappen naar een nieuwe energieleverancier is overgeleverd aan zo’n modelcontract. “En daar betaal je de hoofdprijs voor, dus stapt niemand over”, zegt de politicus.
Faillissement energieleverancier
Om de markt weer van het slot te halen wil Bontenbal dat “leveranciers weer verplicht een jaarcontract moeten aanbieden”. Dat zou het voor de consument weer aantrekkelijker worden om over te stappen. Ook als een energieleverancier failliet gaat.
Het komt erop neer dat de andere leverancier dan het contract van de voorganger moet overnemen. Sanne de Jong, manager energievergelijkingssite gaslicht.com, snapt dat dit “voor de consument heel mooi is”. Echter, vanuit leveranciersperspectief vraagt zij zich af hoe dat bewerkstelligd moet worden. Want wat als de prijzen op de energiemarkt ineens totaal veranderen? “Hoe gaat de leverancier dat dan financieren? En wie betaalt dat dan in dit plan?”, vraagt De Jong zich af.
Bontenbal denkt aan het systeem in Engeland. Als een bedrijf failliet gaat wordt het klantenbestand overgebracht naar een andere leverancier die daar dan een bod op mag doen. Indien er contracten tussen zitten die heel ongunstig zijn voor de leverancier, dan mag die ook een negatief bod doen. Dat houdt in dat de leverancier wordt betaald om de klant over te nemen.
‘Daar zit de pijn van de energiemarkt’
Energieleveranciers mogen – tot voor het prijsplafond – zelf hun energietarieven en contractvoorwaarden bepalen. Dat is hoe de vrije markt werkt, maar het is tegelijkertijd ook het pijnpunt van de energiemarkt, stelt de CDA’er. “Het is het afgelopen decennium doorgeschoten. Dat zien wij ook op andere terreinen, zoals de zorg.”
Leer van het verleden en beteugel de markt, klinkt het devies van Bontenbal. “De markt moet ten dienste staan van de samenleving en niet andersom.”
Kritiek op toezichthouder ACM
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt onder meer toezicht op het consumentenrecht en “mag scherper gaan toezien” op de energiemarkt, zegt Bontenbal. In gesprek met het Kamerlid heeft ACM ook toegegeven te naïef te zijn geweest. “Met ons plan hopen wij dat de ACM en ook de minister ertoe te bewegen hier strakker in te gaan grijpen.”
LEES OOK: Steeds meer Nederlanders willen stroomtarief per uur om torenhoge energierekening
Door: Vick ten Wolde