Op het partijcongres van de VVD zaterdag moet weer eens “samen een verhaal worden ontwikkeld”, vindt voormalig partijvoorzitter Mark Verheijen. Het ontbreekt de afgelopen jaren “volledig” aan een intern debat en “kleur op de wangen” bij de liberalen, aldus het oud-Kamerlid in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Hij “voelt” dat er nu “een kentering plaatsvindt”.
Zo staan er morgen meer moties op de agenda dan ooit tijdens een partijcongres van de VVD, weet Verheijen. Hij vindt het “goed” dat er intern weer discussies losbarsten. “Je moet meer durven te discussiëren.” Zo dienen 500 kritische VVD’ers morgen een motie in waarin wordt opgeroepen de stikstofplannen van VVD-minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikfstof) niet uit te voeren.
“Als je het huidige regeerakkoord vergelijkt met het verhaal van de VVD tien jaar geleden, dan is dat heel anders. Die verandering is niet tot stand gekomen in overleg met leden, geen resultaat van een interne partijdiscussie of partijdemocratie”, stelt Verheijen. Volgens hem heeft de partij “vooral heel pragmatisch gekeken” naar het behalen van meerderheden in de Tweede Kamer.
Zelfcensuur
“Ik denk dat er nu weer een moment is dat die interne discussie wordt gevoerd. Dat voel je”, aldus Verheijen. Dat het daar de afgelopen jaren aan ontbrak, is volgens hem niet alleen een verwijt aan de partijtop. “Leden moeten de ruimte durven nemen en afdwingen.” Ook daar ontbreekt het nu volgens hem aan.
“Neem bijvoorbeeld de legalisering van softdrugs. Dat punt zorg voor verdeling binnen de VVD. Ga het daar dan over hebben. Er moet geen zelfcensuur zijn”, besluit Verheijen.
‘Circustentachtige bijeenkomsten’
Volgens politiek commentator van De Telegraaf Wouter de Winther slaat de voormalig partijvoorzitter “de spijker op zijn kop. Er is inderdaad heel weinig interne discussie geweest de afgelopen tijd”, vindt ook de journalist. “Corona was daar misschien een beletsel toe.”
Maar partijbijeenkomsten van de VVD voor corona hadden meer weg van “een soort festival”, zegt hij. “Dat waren circustentachtige bijeenkomsten, met allerlei leukigheden, bitterballen en een open tap. Daardoor raakte het politiekinhoudelijke karakter ondergesneeuwd.” De partij moet volgens hem nu “terug naar de kern”.
Illustratief is volgens De Winther een proefstemming tijdens een partijcongres een aantal jaar geleden. “Er werd gevraagd: bent u hier voor een inhoudelijk debat of om te netwerken? De meerderheid van de VVD’ers was voor dat laatste gekomen.” Hij is het met Verheijen eens dat “het ontbreken van een inhoudelijk debat niet alleen de partijtop verweten kan worden”.
De Winther verwacht dat de VVD “een groot en inhoudelijk zwaar congres te wachten” staat. “Al was het maar vanwege de zorgen bij leden over het aangekondigde stikstofbeleid.”
Door: Peter Visser