Wat doet een officier van justitie eigenlijk? ‘Er zit een hele wereld achter’

Het is een turbulente tijd voor het Openbaar Ministerie. Het boek ‘Misdaad en Straf in de Polder’ van Paul van Liempt, dat vandaag verschijnt, geeft een indrukwekkend kijkje achter de schermen door middel van maar liefst vijftig interviews met hoofdrolspelers van het OM, waaronder Janneke de Smet. Zij wijdt daar uit over haar rol als officier van Justitie.

“Waar zien mensen ons? Dat is in de zittingszalen, als we de togen aanhebben en uitleggen wat er in het strafrechtelijk onderzoek heeft plaatsgevonden en wat wij de verdachte te laste leggen. Maar zit een hele wereld achter”, vertelt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Er zijn ongelofelijk veel verschillende onderdeel aan het vak, zegt De Smet. “Maar als officier van justitie ben je leider van het onderzoek bij de politie. En dat is een rol die veel mensen niet van ons zien. Je ziet uiteindelijk toch pas de verantwoording die mensen in de zittingszaal doen.”

Maar in aanloop naar dat proces is de officier continu betrokken geweest bij het proces, legt ze uit. “Het gaat natuurlijk vaak om ingrijpende opsporingsmethodieken die wij gebruiken, en daar moet je een afweging maken. Als wij een huiszoeking willen doen leggen we dat voor aan de rechter-commissaris. Dus het is echt een rol waarbij je de hele dag bezig bent met: hoe kan ik naar waarheidsvinding toe?”

‘Viet in staat geweest dit extreme geweld te stoppen’

De verharding van de samenleving speelt een hele grote rol binnen het Openbaar Ministerie. “We zijn het Marengo-proces ooit begonnen omdat we met een ongelofelijke golf van extreem geweld in Nederland te maken hadden”, zegt De Smet daarover. “En het is niet gelukt. We zijn niet in staat geweest om dit proces, het extreme geweld, te stoppen.”

Ook richting het OM is de dreiging toegenomen. “In de afgelopen twee jaar met name, na de moord op Derk Wiersum. Dat is iets wat als sluier boven het proces en boven de organisatie komt te hangen”, zegt ze. “Dus we voeren dit soort processen om de Nederlandse samenleving veilig te krijgen, maar voor mij ook om mijn eigen organisatie veilig te krijgen.”

LEES OOK: Wrakingsverzoek liquidatieproces Marengo afgewezen: ‘Verdediging wordt kennelijk tot zwijgen gebracht’

Door: Marinka Wagemans