Zetten NFT’s internet én de kunstwereld op z’n kop? ‘Er zit een historische gelaagdheid aan’

Hebben NFT, digitale tokens om eigenaarschap te koppelen aan digitale (kunst)objecten, de potentie om evenals cryptocurrency het internet voorgoed te veranderen? NFT-expert Merel van Helsdingen waarschuwt voor de valkuilen maar ziet ook een interessante trend ontstaan, die voor millennials mogelijk de kunstwereld op z’n kop zet. “Voor mij zit er een historische gelaagdheid aan”, zegt ze in Stand van Nederland: Generatie Next.

Van Helsdingen, directeur van het Nxt Museum, een museum voor digitale kunst in Amsterdam, verzamelt nu zo’n twee jaar NFT’s. Toen ze begon “kon je bepaalde NFT’s kopen voor relatief goede bedragen”. Inmiddels is dat een stuk lastiger: onlangs werden 7394 digitale werken binnen tien minuten voor zo’n 22 miljoen euro verkocht.

Nu een gewild object op de kop te tikken is een kwestie van “tot diep in de nacht bieden, bieden, bieden”, zegt Van Helsdingen, die de populariteit in rap tempo zag toenemen. “Je moet ervoor zorgen dat je een van de eersten bent die een van de werken van een kunstenaar kunt kopen. Ik heb er denk ik zo’n 35 tot 40 en heb er dus best wel wat verzameld de afgelopen tijd.”

Abstract

Maar zijn NFT’s niet te abstract voor het grote publiek? Als je een NFT koopt, schaf je als het ware een klein stukje internet aan. Maar in de fysieke wereld zie je van je aankoop weinig terug. Voor Van Helsdingen zijn NFT’s niet alleen verzamelwaar, ze koopt ze ook “om te zien hoe kunstenaars blockchain gebruiken om het kunstwerk te beïnvloeden. Ik ben bezig met een scherm in mijn huis om de NFT’s ook te kunnen zien, maar ik verzamel ze niet alleen maar om het tentoon te stellen”.

Ondertussen stijgt de waarde van NFT’s sterk. “Ik denk dat ik een paar pareltjes heb gekocht, nog voor de kunstenaars bekender werden. Omdat ik zo vroeg was heb ik bijvoorbeeld een Refik Anadol kunnen kopen voor onder de duizend dollar. Die gaan nu voor tonnen de deur uit.”

Risico’s

Mogelijk zijn NFT’s over een tijdje niet meer uit de moderne kunstwereld weg te denken, maar Van Helsdingen waarschuwt geïnteresseerden ook voor de risico’s. “Ik denk dat het grootste gevaar de volatiliteit van de cryptocurrency is en het feit dat er geen regulering is. Mensen noemen het ook wel de wild west.”

“Het risico voor een verzamelaar is dat je allerlei dingen gaat kopen die over een paar jaar totaal geen waarden blijken te hebben, omdat het een hype is. En omdat het zo snel gaat en er zoveel gedropt wordt. Ik loop nu al achter omdat ik gisteravond ben gaan slapen en niet wakker ben gebleven tot drie uur ’s nachts”, besluit ze.

Terwijl nu nog uitsluitend fanatieke gamers zich helemaal onderdompelen in een virtuele fantasiewereld, zal voor de meeste millennials een uitje in het metaverse zo gewoon zijn als een wandeling naar de supermarkt. Maar wie gaan er verdienen aan de metaverse, en wat zijn de regels? En belangrijker: wat trek ik aan?

Stand van Nederland: Generatie Next, kijk je op NPO2. Deze aflevering en oude afleveringen kun je terugkijken op NPO Start.

Door: Peter Visser