Bloedbad in Boetsja roept vragen op: ‘Mogelijk is dit gedaan uit frustratie’
Gruwelijke beelden doken op van tientallen burgerdoden in Boetsja, een voorstad van de Kiev. Daardoor laait opnieuw de discussie op of het Westen niet toch militair moet ingrijpen in Oekraïne. "Je merkt dat de roep toeneemt", zegt Peter Wijninga, defensie-expert van HCSS bij Goedemorgen Nederland op NPO 1. Daarnaast is ook vooral de vraag: waarom is dit gebeurd?
Frustratie of wraak kan volgens Wijninga een rol hebben gespeeld in waarom de Russen dit vermoedelijk hebben gedaan. Die frustratie zit dan vooral bij de dienstplichtigen, met weinig legerervaring. "Als je dienstplichtigen in een situatie brengt die zij eigenlijk niet aankunnen, dan heb je kans dat er uit frustratie dit soort ontsporingen ontstaan."
Wijninga denkt overigens niet de massamoord in Bucha in opdracht was van het Kremlin. "Als je kijkt naar de mensen die zo links en rechts langs de weg liggen. Dan denk ik dat het uit frustratie is gebeurd. Of misschien wel woede om het vertrek, omdat zij geleden hebben en mensen hebben verloren en ineens de opdracht kregen zich terug te trekken."
Er waren ook mensen dood gevonden met hun handen vastgebonden op hun rug. "Dat is een heel ander verhaal", gaat Wijninga verder. "Die mensen hebben ze waarschijnlijk vastgenomen en geëxecuteerd."
Russische legercultuur
De cultuur in het Russische leger werkt volgens Wijninga "top down". Dat wil zeggen dat officieren erg veel macht hebben en dat dienstplichtigen weinig te zeggen hebben en eigenlijk zijn overgeleverd aan bevelen.
Het is ook om die reden "lastig te bepalen" waar de Russen precies mee bezig zijn. Dus is Boetsja slechts het tipje van de ijsberg? "Als je uitgaat van de cultuur binnen het Russische leger, dan heerst die overal. Dat betekent eigenlijk dat er een vruchtbare grond is voor dit soort incidenten."
Waar Wijninga wel zeker van is, is dat Rusland Marioepol binnen enkele dagen volledig inneemt. "Dan heeft Rusland in deze oorlog de belangrijkste prijs te pakken tot nu toe. Dan kunnen ze eindelijk een succesje vieren." Vervolgens wordt het vizier dan gericht op de Donbas.
Kiev is daarentegen "voorlopig" wel veilig, aangezien de Russische troepen langzaam terugtrekken uit de hoofdstad. Maar "hoe het op termijn gaat", weet Wijninga niet. "De strijd die wij de komende weken gaan zien gaat met name om de Donbas. Als dat vlot verloopt, heb je kans dat ze nog een keer proberen door te pakken."
Ingrijpen Westen
'Dit kunnen wij niet meer zo laten voortduren', lijkt de algehele emotie te zijn na het drama in Boetsja. De roep om militair ingrijpen van het Westen begrijpt Wijninga wel, maar het ligt nogal ingewikkeld. "De vraag is of het verstandig is", zegt de defensie-expert, die zelf ook het gevoel heeft dat het Westen meer kan betekenen. "We staan machteloos langs de zijlijn en zien dit allemaal maar aan. Maar of je de consequenties van militair ingrijpen ook helemaal kunt overzien is zeer de vraag. Daar zitten grote risico's aan."
Oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal verwacht alsnog niet dat het Westen overgaat tot militair ingrijpen. Daarentegen wordt er wel "uitvoerig gepraat over extra sancties".