Tekstgrootte
Artikel delen
  • Gekopieerd

Film over Anne Frank belangrijk voor samenleving: ‘Antisemitisme leeft nog steeds’

Peter Visser

De eerste Nederlandse bioscoopfilm over Anne Frank, Mijn Beste vriendin Anne Frank, gaat vandaag voor publiek in première. Volgens ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder is het belangrijk om het verhaal van Anne Frank door te blijven vertellen. "Hoewel de Tweede Wereldoorlog alweer een tijdje geleden is, zie je dat antisemitisme nog steeds leeft in onze samenleving", zegt Ceder in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Dat betekent dat we de verhalen moeten blijven vertellen, stelt het Kamerlid. "Juist ook om vandaag de dag te laten zien wat er kan gebeuren als je antisemitisme niet aanpakt. Wij zien vanuit alle hoeken dat antisemitisme en incidenten er gewoon zijn. Denk aan aanslagen op joodse restaurants en mensen die niet met een keppeltje op straat kunnen lopen. Je ziet dat er vooral bij de Joodse gemeenschap in Amsterdam, historisch gezien een belangrijke gemeenschap, veel zorgen zijn."

Verhalen uit het verleden zijn een goede manier om mensen en vooral ook jongeren te laten zien wat de impact van antisemitisme kan zijn, zegt Ceder, en antisemitisme uit te bannen. "Ik denk dat deze film daar goed aan kan bijdragen. Je ziet en hoort het verhaal van een meisje met dromen en ambities, en je ziet wat de gevolgen kunnen zijn als je je niet uitspreekt tegen antisemitisme. Het is een les uit het verleden waar we vandaag de dag nog heel veel aan kunnen hebben."

De film van regisseur Ben Sombogaart concentreert zich op de vriendschap tussen Anne en Hannah Goslar. Zij waren boezemvriendinnen toen de oorlog uitbrak, maar verloren elkaar uit het oog toen de familie Frank in 1942 onderdook in het Achterhuis. Pas in concentratiekamp Bergen-Belsen zagen de meisjes elkaar terug. Goslar overleefde het nazikamp; zij is inmiddels 92 jaar.

'Het is constant leven in onveiligheid'

Ceder werd in zijn jeugd geraakt door het verhaal van Anne Frank. "Het is een Amsterdams meisje, ik ben in Amsterdam opgegroeid. Anne Frank is wereldwijd een begrip. Maar ik als Amsterdammer denk: wat gek dat dat heeft kunnen gebeuren. Hoe heeft dat zover kunnen komen? Naarmate ik ouder werd, merkte ik dat het niet alleen iets is van het verleden. We moeten ons blijven uitspreken tegen antisemitisme."

Voor Ceder ontstond die realisatie toen hij met een joodse vriend over straat liep en hij uit schrik zijn keppeltje afdeed. "Hij zei: ik ben vergeten mijn keppeltje af te doen, in deze wijk kan ik er maar beter niet mee lopen. Toen werd het voor mij zo echt dat het niet vanzelfsprekend is om als Joods persoon over straat te lopen. Dat is een werkelijkheid voor veel Joodse kinderen en ouderen. Het is constant leven in onveiligheid. Denk aan de scholen die worden beveiligd."

We hebben de taak om ervoor te zorgen dat antisemitisme geen vat kan krijgen op de samenleving, beklemtoont het Kamerlid. Dat begint bij de jeugd. "Laat jongeren het verhaal niet alleen lezen uit boeken op school, maar neem ze mee naar plekken om ze te laten realiseren wat er heeft plaatsgevonden. Ouders en scholen zijn aan zet, maar de overheid kan daarbij faciliteren", zegt Ceder.

'Voorbij voor Joodse gemeenschap in Europa'

Opiniemaker en verslaggever van De Telegraaf Wierd Duk ziet de toekomst somber in. Volgens hem is het "de realiteit dat het voorbij is voor de Joodse gemeenschap in Europa". "Dat zeggen joden zelf ook; er is eigenlijk geen toekomst voor ons meer in Europa. Antisemitisme is overal. In Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Duitsland. We kunnen wel proberen te verbinden en de kinderen met deze geschiedenis in aanraking te brengen, maar de realiteit is keihard. Heel veel Joden trekken weg. Ik ken ook Joden. Die zijn allemaal naar Israël gegaan. Als je je keppeltje niet meer kan ophouden in Amsterdam.. Dat is het einde gewoon", stelt Duk.

Wil je het probleem écht aanpakken, moet je "de olifant in de kamer benoemen", zegt Duk. Volgens hem is antisemitisme opgelaaid door immigratie. "Dan moet je aan religiekritiek gaan doen. Dat gebeurt niet, want in de politiek praat men er omheen. We weten heel goed waar het antisemitisme vandaan komt, want tientallen jaren geleden was het er gewoon veel minder. Toen dachten we dat het voor een groot deel was opgelost. Door immigratie uit culturen waar 'de jood' gewoon het kwaad vertegenwoordigd, hebben we er nu weer mee te maken."

"Het is een heel educatief proces wat we in moeten gaan om ervoor te zorgen dat het weer verdwijnt", zegt Duk. Volgens hem gaan daar "generaties overheen". "Ik wens iedereen veel succes."

Ceder: blijven opkomen voor Joodse gemeenschap

"Antisemitisme is decennia oud. Je ziet het altijd weer opkomen", reageert Ceder. Hij wil zijn strijd doorzetten. "Je ziet ook dat de Joodse gemeenschap weerbaar is. Ik denk dat Amsterdam en Nederland de opgave hebben om de Joodse gemeenschap te beschermen. Dat betekent onderwijs, beveiliging en ouders aanspreken."

Ceder gelooft dat er een toekomst is voor de Joodse gemeenschap in Nederland. "Dat betekent dat we samen voor deze opgave moeten staan en ervoor moeten zorgen dat antisemitisme geen vat kan krijgen op de samenleving", besluit hij.

LEES OOK: Antisemitisme lijkt ‘steeds normaler’ te worden op social media: ‘Zeker in coronatijd’


Ook de moeite waard
Meest gelezen
Korte WNL video's
Meer van WNL
Steun WNL

Word lid. Het telt.

Waardeert u onze programma's? Steun WNL dan met de jaarlijkse bijdrage van slechts €8,50, de wettelijk minimale verplichte bijdrage voor omroepen.

Hiermee helpt u ons journalistieke geluid te behouden en voorkomt u dat WNL zijn publieke status en zendtijd verliest.

€ 8,50 per jaar

Word lid van WNL
Goedemorgen Nederland Op Zondag Stand van Nederland Café Kockelmann In de kantine Sven op 1 Het Misdaad- bureau