WNL Misdaadcollege: Hoe een fout daderprofiel de politie op het verkeerde been zette
In Misdaadcollege van WNL vertellen politie en justitie vanuit de koepelgevangenis in Arnhem hoe ze de zaak van de Utrechtse serieverkrachter wisten op te lossen. Bijna twintig jaar lang was Utrecht in de ban van deze serieverkrachter. Een belangrijke rol in dat onderzoek speelde het daderprofiel dat door experts werd opgesteld. Toch zorgde juist dat daderprofiel ervoor dat de politie de uiteindelijke dader in eerste instantie niet als verdachte zag.
Volgens het daderprofiel zou de serieverkrachter een "minkukel" zijn die weinig sociale contacten had. Ook zou hij waarschijnlijk werkloos zijn. Op seksueel gebied zou hij weinig ervaring hebben, maar wel "bezeten zijn van seks".
Toch zat dat daderprofiel er flink naast, erkent de coördinator van het coldcaseteam Rob Boon in Misdaadcollege. "Met de kennis die we nu hebben is dat zo", zegt Boon. "Je moet je goed beseffen dat het geen exacte wetenschap is."
Dat verkeerde profiel zorgde ervoor dat de politie de uiteindelijke dader Gerard T. niet aanmerkte als serieuze verdachte toen hij in 1995 in beeld kwam. "We hadden ruim duizend verschillende mannen waarop getipt was", zegt onderzoeksleider Wim Perlot. "Het was een gigantische klus om dat te onderzoeken en we hadden niet al te veel tijd."
Geen minkukel
Over Gerard T. waren toen al twee tips binnengekomen. "Alleen bleek toen al dat de mensen getipt hadden op de foto. Dat zwakten ze in het verhoor af", zegt Perlot. Daarnaast bleek T. niet in het profiel van een 'minkukel' te passen. "Deze meneer had een baan, een vrouw en een kind. Hij paste totaal niet in het profiel."
Uiteindelijk leidde dat ertoe dat er geen verder onderzoek werd gedaan naar T. "Het was voor ons niet iemand die erbovenuit stak. Hij is opzij gelegd toen", zegt Perlot.
Ondanks dat het daderprofiel in deze zaak het onderzoek niet erg vooruithielp, kan zo'n profiel in andere zaken juist wel helpen, zegt Boon. "Ik heb ook voorbeelden van zaken waarbij we wel heel veel aan zo'n profiel hebben gehad, maar in dit geval helaas niet."
Misdaadcollege over de Utrechtse serieverkrachter is nu te bekijken op NPO Start.